ทางหลวงพิเศษหมายเลข 5 หรือ มอเตอร์เวย์สายเหนือ เป็นโครงการทางหลวงพิเศษระหว่างเมือง เชื่อมต่อระหว่างกรุงเทพมหานคร โดยเริ่มต้นจากจังหวัดปทุมธานี ขึ้นสู่ภาคเหนือ และไปสิ้นสุดที่จังหวัดเชียงราย เป็นส่วนหนึ่งของโครงข่ายเส้นทางในแผนแม่บทระบบทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองที่ได้รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรีพลเอกชวลิต ยงใจยุทธ เมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2540ต่อมาได้มีการรวมของทางยกระดับอุตราภิมุข ช่วงรังสิต-บางปะอิน เข้ามาอยู่ในทางหลวงพิเศษหมายเลข 5 ด้วย[1]