ออแดกซ์[1] (
อังกฤษ: audax) หรือ
ร็องดอเนอร์[2] (
ฝรั่งเศส: randonneur) เป็นรูปแบบของ
กีฬาจักรยานที่ผู้เข้าร่วมจะพยายามขี่จักรยานเป็นระยะทางไกลที่สุดเท่าที่จะทำได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด โดยไม่เป็นการแข่งขันเพื่อจัดอันดับ เริ่มกำเนิดใน
ประเทศอิตาลีในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 โดยนักกีฬาจะขี่จักรยานเป็นกลุ่มต่อเนื่องให้ได้ระยะทางมากที่สุดในวันเดียว และเรียกตัวเองว่าเป็นพวก "ออแดกซ์" (audax มาจากคำว่า audacious
[3] แปลว่า "บ้าบิ่น") ออแดกซ์ครั้งแรกที่มีการบันทึกไว้ เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ค.ศ. 1897 โดยนักจักรยานชาวอิตาลี 12 คน จาก
โรมไปยัง
เนเปิลส์เป็นระยะทาง 230 กิโลเมตรปัจจุบันกีฬาออแดกซ์มีสองรูปแบบคือ รูปแบบดั้งเดิม ขี่จักรยานเป็นกลุ่มโดยไม่หยุดพักระหว่างทาง ปัจจุบันเรียกว่า
ยูโรแดกซ์ (eurodax) นิยมใน
ประเทศฝรั่งเศส เบลเยียม เนเธอร์แลนด์ และ
เยอรมนี และรูปแบบอิสระ (
ฝรั่งเศส: allure libre) นักกีฬาสามารถเลือกขี่คนเดียว ขี่เป็นกลุ่ม หรือเลือกขี่ต่อเนื่องหรือหยุดพักระหว่างทางได้อย่างอิสระ ปัจจุบันเรียกว่า
ร็องดอเนอร์ (randonneur) หรือ
อาลูร์ลีบร์ (allure libre) หรือ
เบรอแว (brevet) นิยมในหลายประเทศเช่น
สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย บราซิล จีน ในบางประเทศใช้คำว่า ออแดกซ์ และร็องดอเนอร์ ในความหมายเดียวกัน การขี่จักรยานออแดกซ์/ร็องดอเนอร์ ในปัจจุบัน นิยมขี่เป็นระยะทางไกล 200, 300, 400, 600, 1200 กิโลเมตร เส้นทางไกลสุดที่จัดขึ้นคือ ระยะทาง 1400 กิโลเมตรภายใน 5 วัน จัดขึ้นที่สหราชอาณาจักรทุก 4 ปี
[4]