กางเขนเหล็ก
กางเขนเหล็ก

กางเขนเหล็ก

กางเขนเหล็ก (เยอรมัน: Eisernes Kreuz, ไอเซอร์เนส ครอยซ์) เป็นเครื่องเกียรติยศทางทหาร สถาปนาขึ้นในสมัยราชอาณาจักรปรัสเซีย ซึ่งใช้เรื่อยมาในยุคจักรวรรดิเยอรมัน (ค.ศ. 1871–1918) และนาซีเยอรมนี (ค.ศ. 1933–1945) เครื่องเกียรติยศนี้เมื่อแรกเริ่มถูกสถาปนาขึ้นเป็นเหรียญอิสริยาภรณ์โดยพระเจ้าฟรีดริช วิลเฮล์มที่ 3 แห่งปรัสเซีย ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1813[1] ระหว่างสงครามนโปเลียน เหรียญอิสริยาภรณ์นี้เป็นถูกจ่ายเป็นบำเหน็จแก่ทหารในสงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย, สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง, สงครามโลกครั้งที่สอง ซึ่งพลเรือนที่ร่วมปฏิบัติการทางทหารก็อาจได้รับด้วยเช่นกันนอกจากกางเขนเหล็ก ยังมีอีกตราหนึ่งที่ชื่อว่า กางเขนดำ (Schwarzes Kreuz) ออกแบบโดยคาร์ล ฟรีดริช ชิงเกิล อาศัยเค้าโครงของตรากางเขนเหล็กของพระเจ้าฟรีดริช วิลเฮล์มที่ 3[2] ตรากางเขนดำปรากฏควบคู่กับตราเหยี่ยวดำอยู่บนธงสงครามของปรัสเซีย กางเขนดำถูกใช้เป็นตราประจำกองทัพปรัสเซียและเยอรมนีตั้งแต่ ค.ศ. 1871 จนถึง 1918 และถูกแทนที่ด้วยตรา บัลเคนครอยซ์ (Balkenkreuz) อย่างไรก็ตามในปีค.ศ. 1956 ได้มีการฟื้นฟูตรากางเขนดำมาเป็นตราประจำบุนเดิสแวร์ ซึ่งยังใช้มาจนถึงทุกวันนี้ในค.ศ. 1980 รัฐบาลเยอรมนีตะวันตกได้สถาปนาอิสริยาภรณ์ที่มีชื่อว่า เหรียญเกียรติยศบุนเดิสแวร์ (Ehrenzeichen der Bundeswehr) ซึ่งมีลักษณะตามแบบกางเขนเหล็ก ถือเป็นการนำกางเขนเหล็กกลับมาใช้เป็นบำเหน็จความชอบเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สองในปีค.ศ. 1945