จักรวรรดิเวียดนามการปฏิวัติเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2488 (August revolution) เป็นการลุกฮือของชาวเวียดนามที่นำไปสู่การประกาศเอกราช และจัดตั้ง
สาธารณรัฐประชาธิปไตยเวียดนามเมื่อ 2 กันยายน พ.ศ. 2488การปฏิวัติเดือนสิงหาคมเป็นการต่อสู้ของ
พรรคคอมมิวนิสต์เวียดนามเพื่อเรียกร้องเอกราชจาก
ฝรั่งเศส โดยทางพรรคได้เตรียมการล่วงหน้า 4 ปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2484 เพื่อที่จะลุกฮือขึ้นปลาย
สงครามโลกครั้งที่สอง โดยเฉพาะการจัดตั้งแนวร่วมให้กว้างขวางทั่วประเทศ ในช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่ 2 ฝ่ายสัมพันธมิตรได้ตกลงกันที่พ็อทซ์ดัมว่าจะให้กองทัพ
จีนคณะชาติยึดครอง
อินโดจีนจนถึงเส้นขนานที่ 16 ส่วนทางใต้จะให้อังกฤษยึดครอง ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2488 ญี่ปุ่นได้ให้เอกราชแก่เวียดนามภายใต้การปกครองของจักรพรรดิบ๋าวได่ในวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2488 แทบจะทันทีที่ญี่ปุ่นยอมจำนน
เวียดมิญเรียกประชุมสมัชชาประชาชนใน
จังหวัดเตวียนกวางเพื่อวางแผนยึดอำนาจให้เสร็จสิ้นก่อนที่ฝ่ายสัมพันธมิตรจะเข้ามาในเวียดนาม โดยลงมติให้ก่อความไม่สงบใน
ฮานอยในวันที่ 19 สิงหาคม ซึ่งเวียดมิญสามารถปลดอาวุธทหารญี่ปุ่นได้ตามกำหนด อย่างไรก็ตาม การลุกฮือในเมืองอื่นๆไม่ได้เกิดขึ้นพร้อมกันกับฮานอย ใน
เว้เกิดขึ้นเมื่อ 23 สิงหาคม ที่
ไซ่ง่อนในวันที่ 25 ส.ค. และทุกที่สามารถยึดอำนาจรัฐได้สำเร็จ ทำให้รัฐบาลหุ่นของบ๋าวได่ที่เว้ต้องลาออก องค์จักรพรรดิสละราชสมบัติ มอบอำนาจให้ผู้แทนรัฐบาลชั่วคราวในวันที่ 29 สิงหาคม และได้ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยเวียดนามเมื่อ 2 กันยายน