ก่อนที่ชีซีจะเดินทางจากไปยังเมืองฮูโต๋ ชีซีได้แนะนำจูกัดเหลียงหรือชื่อรองขงเบ้งให้เล่าปี่ ทั้งยังแนะนำให้เล่าปี่เดินทางไปเชิญขงเบ้งมาเป็นที่ปรึกษาด้วยตนเอง เล่าปี่จึงเดินทางพร้อมด้วยกวนอูและเตียวหุยไปยังหลงจงเพื่อพบขงเบ้ง เล่าปี่มาถึงบ้านของขงเบ้ง เด็กรับใช้ในบ้านได้มาบอกว่าอาจารย์ไม่อยู่ที่บ้าน เล่าปี่จึงเขียนหนังสือถึงขงเบ้งฝากไว้กับเด็กรับใช้ หลายวันต่อมาในฤดูหนาว เล่าปี่พาพี่น้องร่วมสาบานทั้งสองคนไปเยี่ยมขงเบ้งอีกครั้ง เล่าปี่ถามหา "อาจารย์" กับเด็กรับใช้ เด็กรับใช้จึงพาไปพบคนที่ตนเรียกว่า "อาจารย์" ซึ่งแท้จริงแล้วเป็นน้องชายของขงเบ้งชื่อจูกัดกิ๋น (จูเก๋อจฺวิน) [23] แล้วเมื่อเล่าปี่เดินออกมาจากบ้านขงเบ้ง เล่าปี่เห็นชายคนหนึ่งขี่ลามาก็คิดว่าเป็นขงเบ้ง แต่แท้จริงแล้วเป็นพ่อตาของขงเบ้งชื่ออุยสิง่าน (ฮองเสงหงัน) ต่อมาในฤดูใบไม้ผลิ เล่าปี่ตัดสินใจไปเยี่ยมขงเบ้งอีกครั้งโดยที่น้องร่วมสาบานทั้งสองไม่พอใจนัก เมื่อเล่าปี่ไปถึงบ้านขงเบ้งก็รู้ว่าขงเบ้งอยู่ที่บ้านแต่กำลังนอนหลับอยู่ เล่าปี่จึงรอจนขงเบ้งตื่นขึ้น ขงเบ้งได้เสนอยุทธศาสตร์หลงจงให้เล่าปี่ฟัง จากนั้นก็ตกลงใจที่จะออกจากบ้านที่หลงจงติดตามเล่าปี่ไปในฐานะที่ปรึกษานับแต่นั้น [24]

ในจดหมายเหตุสามก๊ก ไม่มีรายละเอียดเรื่องที่เล่าปี่ได้ขงเบ้งเป็นที่ปรึกษา ในบทชีวประวัติจูกัดเหลียง (ขงเบ้ง) มีการบรรยายไว้สั้นๆว่าหลังชีซีแนะนำขงเบ้งให้เล่าปี่ เล่าปี่ได้ไปเยี่ยมเพื่อพบและสนทนากับขงเบ้งสามครั้ง ระหว่างการสนทนาขงเบ้งได้เสนอยุทธศาสตร์หลงจงให้เล่าปี่ [25] อย่างไรก็ดี ในจดหมายเหตุ เว่ยเลฺว่ (魏略) และ จิ่วโจวชุนชิว (九州春秋) ได้บันทึกถึงเรื่องที่เล่าปี่พบขงเบ้งเป็นครั้งแรก จดหมายเหตุทั้งสองฉบับได้ระบุว่าขงเบ้งเป็นฝ่ายมาพบเล่าปี่ก่อน แทนที่เล่าปี่จะเป็นฝ่ายมาพบขงเบ้ง เมื่อแรกพบนั้นทั้งขงเบ้งและเล่าปี่ไม่รู้จักกันมาก่อนและเล่าปี่ไม่สนใจขงเบ้งมากนักเพราะขงเบ้งอายุยังน้อย หลังจากแขกของเล่าปี่คนอื่นๆออกไปแล้ว ขงเบ้งยังคงอยู่ แต่เล่าปี่ก็ไม่ได้ถามอะไรขงเบ้ง ขงเบ้งเป็นฝ่ายไปขอสนทนากับเล่าปี่ หลังจากได้พูดคุยแล้วเล่าปี่เห็นความสามารถของขงเบ้งจึงมองขงเบ้งเปลี่ยนไป ตั้งแต่นั้นมาก็ปฏิบัติต่อขงเบ้งด้วยความนับถือ [26] เผยซงจือวิจารณ์ว่าจดหมายเหตุทั้งสองฉบับมีเนื้อความที่ขัดแย้งกับคำกล่าวของตัวขงเบ้งเองในฎีกาออกศึกครั้งแรกซึ่งกล่าวไว้ว่า "พระองค์(พระเจ้าเล่าปี่)ทรงลดพระเกียรติเสด็จเยือนกระท่อมหญ้าของกระหม่อมถึงสามครั้ง อีกยังได้ทรงขอคำปรึกษาปัญหาบ้านเมืองในปัจจุบันด้วยกระหม่อมอีกต่างหาก" [27][28] เผยซงจือมีความเห็นว่าจากฎีกาออกศึกครั้งแรกนั้นเป็นที่ชัดเจนว่าขงเบ้งไม่ใช่ฝ่ายที่ไปพบเล่าปี่ก่อน [29]