บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่ง
ครีต (
อังกฤษ: Crete) หรือ
ครีตี (
กรีก: Κρήτη: Krētē, Kriti) เป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดใน
หมู่เกาะกรีกและเป็นเกาะที่ใหญ่เป็นลำดับห้าในบรรดาเกาะใน
ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ที่มีเนื้อที่ 8,336 ตารางกิโลเมตรครีตเป็นศูนย์กลางของ
อารยธรรมมิโนอัน[1] (Minoan civilization) ที่เป็นอารยธรรมที่เก่าแก่ที่สุดในบรรดาอารยธรรมกรีกที่รุ่งเรืองระหว่างราว 2600 ถึง 1400 ปีก่อนคริสต์ศักราชในปัจจุบันครีตเป็นหนึ่งในสิบสามเขตการปกครองของกรีซ (Peripheries of Greece) และมีความสำคัญทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมต่อกรีซ เดิมเกาะครีตรู้จักกันในชื่อภาษาอิตาลีว่า “คันเดีย” (Candia) จากชื่อเมืองหลวงในยุคกลาง
เฮราคลิออน (Heraklion) “Chandax” (ภาษากรีก: Χάνδαξ หรือ Χάνδακας, "คู",
ตุรกี: Kandiye) ในภาษาละตินเรียกว่า “เครตา” (Creta) และในภาษาตุรกีเรียกว่า “กิริต” (Girit)ที่ตั้งของครีตมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ในปัจจุบันเป็นสถานที่ที่เป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยว ครีตเป็นที่ตั้งของ สถาที่สำคัญของ
อารยธรรมมิโนอันที่รวมทั้ง
คนอสซอส และ
ไฟทอส (Phaistos),
กอร์ทิส (Gortys), เมืองท่า
คาเนีย (Chania) ของเวนิส, ปราสาทเวนิสที่
เรธิมโน (Rethymno) และ
ซอกเขาซามาเรีย (Samaria Gorge)ในช่วง
สงครามโลกครั้งที่สองเกาะครีตเป็นฐานทัพเรือของ
อิตาลี