ความเสมอภาคทางกฎหมาย หรือชื่ออื่นเช่น ความเสมอภาคภายใต้กฎหมาย, ความเสมอภาคในสายตาของกฎหมาย หรือ สมภาคนิยมทางกฎหมาย เป็นหลักกการว่าปัจเจกชนทุกคนต้องได้รับการปฏิบัติทางกฎหมายอย่างเท่าเทียมกัน และทั้งหมดอยู่ในบังคับของกฎหมายยุติธรรมเดียวกัน (วิถีทางที่ถูกต้องของกฎหมาย)[1] ฉะนั้นกฎหมายต้องรับประกันว่าไม่มีปัจเจกหรือกลุ่มปัจเจกที่มีอภิสิทธิ์ หรือถูกรัฐบาลเลือกปฏิบัติ ความเสมอภาคทางกฎหมายเป็นหลักการพื้นฐานอย่างหนึ่งของเสรีนิยม[2] หลักการนี้กำเนิดขึ้นจากปัญหาที่สำคัญและซับซ้อนเกี่ยวกับความเสมอภาค ความเป็นธรรมและความยุติธรรม ฉะนั้น หลักการความเสมอภาคทางกฎหมายจึงอยู่ร่วมกันไม่ได้และหมดไปในระบอบกฎหมาย เช่น กฎหมายทาส กฎหมายข้ารับใช้ เป็นต้นปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ข้อ 7 ระบุว่า "ทุกคนเสมอภาคกันตามกฎหมายและมีสิทธิที่จะได้รับความคุ้มครองของกฎหมายเท่าเทียมกัน โดยปราศจากการเลือกปฏิบัติใด ทุกคนมีสิทธิที่จะได้รับความคุ้มครองเท่าเทียมกันจากการเลือกปฏิบัติใด" (ฉบับแปลกระทรวงการต่างประเทศ) ฉะนั้นจะต้องไม่มีการเลือกปฏิบัติทางกฎหมายด้วยเหตุเชื้อชาติ เพศ สีผิว ชาติพันธุ์ ศาสนา ทุพพลภาพ หรือลักษณะอื่น โดยไม่มีเอกสิทธิ์ การเลือกปฏิบัติหรือความลำเอียง การรับประกันความเสมอภาคทั่วไปนี้บรรจุในรัฐธรรมนูญของประเทศส่วนใหญ่ในโลก[3] แต่การนำไปปฏิบัตินั้นยังมีความแตกต่างกันอยู่