มีลักษณะคล้ายกับงูเหลือม (M. reticulatus) ซึ่งเป็นงูในวงศ์งูเหลือมเหมือนกัน แต่มีขนาดเล็กกว่างูเหลือม โดยความยาวโดยเฉลี่ยประมาณ 1-3 เมตร (พบใหญ่ที่สุด 5.18 เมตร น้ำหนัก 74 กิโลกรัม ที่อุทยานแห่งชาติเอเวอร์เกลดส์ สหรัฐอเมริกา[3] ทำลายสถิติตัวที่มีความยาว 5 เมตรในประเทศพม่า)[4] มีลำตัวที่อ้วนป้อมกว่า อีกทั้งหางก็สั้นกว่าและมีขีดที่บนหัวเป็นสีขาว เรียกว่า "ศรขาว" อีกทั้งมีสีสันและลวดลายที่แตกต่างจากงูเหลือม รวมทั้งอุปนิสัยที่ไม่ดุต่างจากงูเหลือม จึงเป็นที่นิยมเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยงของผู้ที่นิยมเลี้ยงสัตว์เลื้อยคลาน นิยมกันมากในตัวที่สีกลายเป็นสีเผือกและลวดลายแตกต่างไปจากปกติ

เคยถูกจัดให้เป็นชนิดย่อยของงูหลามอินเดีย (P. molurus) จากการศึกษาโดยละเอียดแล้ว ด้วยความแตกต่างในหลาย ๆ ส่วน ชนิดย่อย P. molurus bivittatus ที่เคยใช้ จึงถูกยกให้เป็นชนิดต่างหากและใช้ชื่อวิทยาศาสตร์อย่างในปัจจุบัน[5]

สำหรับในประเทศไทย งูหลามจัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าพุทธศักราช 2535