งูเห่าอินเดีย หรือ งูเห่าเอเชีย หรือ งูเห่าแว่น (อังกฤษ: Indian cobra, Asian cobra, Spectacled cobra; ชื่อวิทยาศาสตร์: Naja naja) เป็นงูพิษชนิดหนึ่ง จำพวกงูเห่า ในวงศ์งูพิษเขี้ยวหน้า (Elapidae)งูเห่าอินเดีย ถือว่าเป็นงูเห่าที่มีสายพันธุกรรมใกล้ชิดกับงูเห่าไทย (N. kaouthia) และงูเห่าพ่นพิษสยาม (N. siamensis) ซึ่งเดิม (หรือในบางข้อมูลจัดเป็นชนิดย่อยของกันและกัน) เคยเป็นชนิดเดียวกันมาก่อน [3]งูเห่าอินเดีย พบกระจายพันธุ์ทั่วไปในอนุทวีปอินเดียเช่น อินเดีย, ศรีลังกา, บังกลาเทศ, ปากีสถาน และเนปาล มักอาศัยอยู่ตามพื้นที่ราบ, ป่าโปร่ง หรือท้องทุ่ง, ทุ่งนา กินอาหารจำพวกสัตว์ที่มีขนาดเล็ก ได้แก่ หนู, คางคก, กบ, นก เป็นต้น งูเห่าอินเดียจะออกไข่ในช่วงเดือนเมษายน-กรกฎาคม โดยงูตัวเมียมักจะวางไข่ในรูหนู, จอมปลวก หรือเนินดิน เป็นจำนวน 10 ถึง 30 ฟอง มีระยะเวลาฟักไข่ 48 ถึง 69 วัน ปกติงูเห่าอินเดียมีความยาวประมาณ 1.9 เมตร แต่บางตัวก็ยาวมากถึง 2.4 เมตร แต่ค่อนข้างหายาก นอกจากนี้แล้วยังสามารถพบได้ในพื้นที่ ๆ สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 2,000 เมตร (ประมาณ 6,600 ฟุต)[4][5]ลักษณะพิเศษของงูเห่าอินเดีย คือ บริเวณด้านหลังของแม่เบี้ยมีรูปวงกลมสองวงที่เชื่อมต่อกันด้วยเส้นโค้งคล้ายรูปแว่นตา ชาวฮินดูเชื่อว่าเป็นรูปรอยเท้าของพระกฤษณะที่ทรงฟ้อนรำอยู่บนหัวของงูตามปกรณัมการปราบนาคกาลิยะ[6]งูเห่าอินเดีย แม้จะไม่ใช่งูที่มีพิษร้ายแรงที่สุดในโลก แต่พิษของงูเห่าอินเดียก็อาจทำให้เป็นอัมพาต หรืออาจนำไปสู่ทางเดินหายใจล้มเหลวหรือหัวใจวายได้ และจากการศึกษาพบว่า ในแต่ละปีมีประชากรโลกราว 2,000,000 คน ถูกพิษร้ายจากงูเห่าอินเดีย และในจำนวนนี้ประมาณ 50,000 คน ที่ต้องเสียชีวิตจากพิษของงูเห่าอินเดีย จนถูกจัดอันดับให้เป็นหนึ่งในสี่งูพิษที่ร้ายแรงที่สุดที่พบได้ในประเทศอินเดีย และถือเป็นอันดับหนึ่งของงูที่กัดมนุษย์มากที่สุดในอินเดียด้วย[5]แม้ว่าจะมีอันตราย แต่ทว่าในวัฒนธรรมอินเดียที่นับถือศาสนาฮินดูเป็นหลัก งูเห่าอินเดียได้รับการนับถือและมีความเชื่อต่าง ๆ มากมาย นอกจากรูปรอยบนแม่เบี้ย ที่เชื่อว่าเป็นรอยประทับของพระกฤษณะแล้ว ยังเชื่อว่าเป็นงูที่พันรอบพระศอของพระศิวะ หนึ่งในเทพเจ้าสูงสุด หรือตรีมูรติอีกด้วย จนมีงานเทศกาลบูชางู ที่เรียกว่า "นาคาปัญจามี" (เทวนาครี: नाग पंचमी) เป็นเทศกาลประจำปีที่จัดขึ้นทุกปีในช่วงวันขึ้นห้าค่ำ ในเดือนศราวัน หรือราวเดือนกรกฎาคมหรือสิงหาคมตามปฏิทินฮินดู โดยรัฐที่มีเทศกาลนี้ขึ้นชื่อ ได้แก่ รัฐเบงกอล, รัฐมหาราษฏระ ทางภาคใต้และภาคตะวันตกของอินเดีย[7][8]นอกจากนี้แล้ว ยังเป็นงูเห่าที่มีการละเล่นโดยหมองู โดยจะเป่าปี่หลอกล่องูให้เลื้อยออกมาจากตะกร้าหรือภาชนะที่ใส่อีกด้วย หรือจัดการต่อสู้กับพังพอน[9]