ตุรุง

ชาวตุรุง ชาวไทตุรุง หรือ ชาวไทรง เป็นชาวไทกลุ่มหนึ่งที่อพยพมาอาศัยอยู่ในประเทศอินเดีย เมื่อพ.ศ. 2400 (150 ปีที่แล้ว) ชาวตุรุงนั้นมีผิวขาวแบบชาวจีน แต่เดิมนั้นชาวไทตุรุงเดิมมีถิ่นฐานอยู่ที่เมืองม่านคำยัง ต่อมาชาวชาวนะราได้ชวนให้มาอพยพมาอัสสัมด้วย ขณะที่ข้ามทิวเขาปาดไก่ก็ถูกชาวกะชีนจับเป็นเชลย 5 ปี ที่บริเวณแม่น้ำตุรงจึงได้ชื่อว่า ชาวไทตุรุง และรับเอาภาษาจิ่งเผาะมา ต่อมาก็เลิกใช้ภาษาไทไป และปัจจุบันก็ถือว่าภาษาตุรุงเป็นภาษาที่สูญพันธุ์แล้วเช่นเดียวกับภาษาอาหมที่เข้ามาก่อน โดยภาษาตุรุงที่เข้ามาทีหลังใช้เวลาเพียง 150 ปีสำหรับการสูญเสียภาษาชาวไทตุรงที่หมู่บ้านหม่านนา แขวงจอรหาต มีหมู่บ้านชาวไทตุรุงอยู่ประมาณ 5–6 แห่ง แต่พูดภาษาจิ่งเผาะหมดแล้ว ถ้าเป็นคนอายุ 80 ปีขึ้นไปมักพอภาษาไทได้แต่พูดโต้ตอบไม่ได้ แต่คนอายุ 50 ปีลงมา ไม่รู้เลยแม้กระทั่งว่าภาษาจิ่งเผาะไม่ใช่ภาษาดั้งเดิมของตน อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ชาวไทตุรุงจะสูญเสียภาษาไทไป บ้านเรือนของชาวไทรงก็ยังเป็นแบบบ้านไทย คือปลูกแบบยกใต้ถุนสูง