ว่าที่ร้อยตรี ดร.ถวัลย์ รุยาพร เกิดวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2500 โดยได้รับการเลือกตั้งให้ดำรงตำแหน่งนายก สภาทนายความ (ประเทศไทย) 2 สมัยติดต่อกัน ในปี 2559 - 2562 และในปี 2562 - ปัจจุบัน และดำรงตำแหน่ง กรรมการเนติบัณฑิตยสภา กรรมการปฏิรูปประเทศด้านกระบวนการยุติธรรม กรรมการในคณะกรรมการพัฒนาการบริหารงานยุติธรรมแห่งชาติ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค กรรมการสมาคมมหาวิทยาลัยรามคำแหง ที่ปรึกษาคณะกรรมการกฎหมายสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย อดีตกรรมการบริหารสภาทนายความ 2 สมัย (ฝ่ายช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมายและฝ่ายสวัสดิการ) นอกจากนี้ ยังดำรงตำแหน่งอุปนายกสมาคมนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยรามคำแหง นายกสมาคมศิษย์เก่ามหาวิทยาลัยสยาม หลายสมัย หัวหน้าสำนักงาน สำนักกฎหมาย ดร.ถวัลย์ รุยาพร เป็นอาจารย์ประจำ สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา ผู้บรรยาย วิชาการว่าความและถามพยาน และอาจารย์พิเศษในคณะนิติศาสตร์ในมหาวิทยาลัยหลายแห่ง