ประวัติศาสตร์ ของ ธงชาติฟิลิปปินส์

ธงขบวนการปฏิวัติ

นับตั้งแต่คริสต์ทศวรรษที่ 1960 ได้เริ่มมีการเชื่อมโยงโดยทั่วไปว่าพัฒนาการของธงชาติฟิลิปปินส์มีต้นกำเนิดมาจากธงประจำกองกำลังของผู้นำแต่ละคนในสมาคมคาติปูนัน ซึ่งเป็นองค์กรปฏิวัติลักษณะคล้ายคลึงกับองค์กรฟรีเมสัน มีจุดมุ่งหมายในการต่อต้านอำนาจการปกครองของสเปนและชี้นำการปฏิวัติฟิลิปปินส์[7] อย่างไรก็ตาม แม้สัญลักษณ์บางอย่างจะถูกกำหนดขึ้นเพื่อใช้เป็นเครื่องหมายสัญลักษณ์แห่งการปฏิวัติก็ตาม แต่ยังไม่มีข้อสรุปว่าธงประจำกองกำลังเหล่านี้สมควรถือเป็นต้นกำเนิดของธงชาติฟิลิปปินส์หรือไม่[7]

  • ธงของสมาคมคาติปูนัน
  • ธงแบบแรกของสมาคมคาติปูนัน
  • ธงของสมาคมคาติปูนันแห่งจังหวัดคาวิเต กลุ่มมักดาโล
  • ธงของสมาคมคาติปูนันแห่งจังหวัดคาวิเต กลุ่มมักดิวัง
  • ธงของสมาคมคาติปูนันใน ค.ศ. 1897

ธงแบบแรกของสมาคมคาติปูนันเป็นธงสี่เหลี่ยมผืนผ้าสีแดง มีอักษร "K" สีขาว 3 ตัว เรียงกันตามแนวนอน อักษรดังกล่าวนี้เป็นอักษรย่อจากชื่อเต็มของสมาคมคาติปูนันในภาษาตากาล็อก Kataas-taasang Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan ("คาตาอัส-ตาอาซัง คากาลัง-กาลันกัง คาติปูนัน นัง มกา อานัก นัง บายัน" แปลว่า สมาคมสูงสุดและอันเป็นที่นับถือแห่งบุตรของชาติ) พื้นสีแดงของธงหมายถึงเลือด เนื่องจากสมาชิกของคาติปูนันได้ลงนามในเอกสารยืนยันความเป็นสมาชิกกลุ่มด้วยเลือดของตนเอง[7]

ผู้นำหลายคนในคาติปูนันต่างมีธงประจำกองกำลังของตนเองใช้ เช่น อันเดรส โบนีฟาซีโอ, มารีอาโน ลาเนรา, ปีโอ เดล ปีลาร์ เป็นต้น องค์การคาติปูนันในจังหวัดคาวิเต 2 กลุ่มคือกลุ่มมักดิวัง ("Magdiwang") และกลุ่มมักดาโล ("Magdalo") ต่างก็กำหนดแบบธงของกลุ่มตนเองใช้ โดยทั้งสองกลุ่มใช้ธงพื้นสีแดงรูปตะวันสีขาวเช่นกัน แต่แทนที่ทั้งสองกลุ่มจะใช้อักษรย่อ "K" ที่ใจกลางดวงตะวันตามชื่อสมาคมในอักษรโรมัน สมาคมเหล่านั้นกลับใช้อักษรที่ออกเสียง "คา" ในระบบการเขียนบายบายอิน (baybayin) ซึ่งเป็นระบบการเขียนก่อนยุคสเปนปกครอง

สมาคมคาติปูนันได้กำหนดธงแบบใหม่ขึ้นในปี ค.ศ. 1897 ระหว่างการประชุมสมาชิกครั้งหนึ่งในเมืองนาอิก จังหวัดคาวิเต (Naic, Cavite) ธงแบบใหม่นี้เป็นธงพื้นสีแดง มีรูปดวงอาทิตย์ปรากฏใบหน้ามนุษย์สีขาว รูปดังกล่าวนั้นมีรัศมี 8 แฉก หมายถึงจังหวัดทั้งแปดซึ่งสเปนได้ประกาศใช้กฎอัยการศึกเพื่อปราบปรามผู้ที่ก่อการกบฏต่อสเปน

แบบธงปัจจุบัน

(ซ้าย) เอมีลีโอ อากีนัลโด ผู้ออกแบบธงชาติฟิลิปปินส์แบบปัจจุบัน (ขวา) มาร์เซลา มารีโญ เด อากอนซีญา ผู้เย็บธงชาติฟิลิปปินส์ผืนแรก
หนึ่งในธงชาติฟิลิปปินส์ยุคร่วมสมัยการปฏิวัติฟิลิปปินส์ที่เหลือรอดมาจนถึงปัจจุบัน ที่พื้นสีฟ้ามีการเติมข้อความปลุกใจด้วยภาษาสเปน "¡¡¡VIVA LA REPUBLICA FILIPINA VIVA!!!" ("สาธารณรัฐฟิลิปปินส์จงเจริญ!")

แบบธงชาติฟิลิปปินส์ในสมัยใหม่ได้ถูกกำหนดแนวคิดในการออกแบบโดย เอมีลีโอ อากีนัลโด (ผู้ซึ่งต่อมาจะได้เป็นประธานาธิบดีคนแรกแห่งสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ที่ 1) ในระหว่างลี้ภัยทางการเมืองที่เกาะฮ่องกงเมื่อ ค.ศ. 1897 ต่อมาธงผืนแรกตามแบบของอากีนัลโดได้ถูกเย็บขึ้นโดย มาร์เซลา มารีโญ เด อากอนซีญา โดยมีลอเรนซา ผู้เป็นลูกสาวของเธอ และเดลฟีนา เอร์โบซา เด นาตีวีดัด หลานสาวของ โฮเซ รีซัล เป็นผู้ช่วยเย็บธง

ธงชาติฟิลิปปินส์ได้โบกสะบัดอย่างเป็นทางการระหว่างพิธีประกาศเอกราชฟิลิปปินส์ในวันที่ 12 มิถุนายน ค.ศ. 1898 ที่เมืองคาวิต จังหวัดคาวีเต (Kawit, Cavite)[8] อย่างไรก็ดี บทความหนึ่งในหนังสือพิมพ์มะนิลาไทมส์ ซึ่งเขียนโดยออกุสโต เด วีอานา (Augusto de Viana) หัวหน้านักวิจัยแผนกประวัติศาสตร์ สถาบันประวัติศาสตร์แห่งชาติฟิลิปปินส์ ได้กล่าวถึงการยืนยันในตำราประวัติศาสตร์หลายฉบับและการจัดพิธีรำลึกในหลายคราว ซึ่งระบุว่าธงชาติได้โบกสะบัดครั้งแรกในวันที่ 28 พฤษภาคม ค.ศ. 1898 ที่อาลาปัน เมืองอีมุส จังหวัดคาวิเต (lapan, Imus, Cavite) ทั้งนี้ โดยอ้างถึงคำสั่งประธานาธิบดีเลขที่ 374 (Presidential Proclamation No. 374) ซึ่งตราโดยประธานาธิบดี ดิออสดาโด มากาปากัล เมื่อวันที่ 6 มีนาคม ค.ศ. 1965[9] เนื้อความในบทความดังกล่าวได้พยายามอ้างว่าบันทึกทางประวัติศาสตร์บ่งชี้ถึงการแสดงธงชาติฟิลิปปินส์ครั้งแรกว่าเกิดขึ้นในเมืองคาวิเต ซิตี เมื่อนายพลอากีนัลโดได้แสดงธงนี้ขึ้นระหว่างการสู้รบครั้งแรกในการปฏิวัติฟิลิปปินส์

ความหมายดั้งเดิมของธงชาติได้ถูกแจกแจงไว้โดยละเอียดในเนื้อความของคำประกาศอิสรภาพ ซึ่งได้อ้างอิงจากแบบภาพร่างที่ได้แนบไว้ด้วยกัน แม้จะไม่ปรากฏบันทึกว่ามีแบบร่างดังกล่าวปรากฏอยู่จริงหรือไม่ก็ตาม[7] ทั่งนี้ ในแบบดั้งเดิมของธงชาติ ได้ยอมรับการใช้รูปดวงอาทิตย์มีรูปใบหน้ามนุษย์ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของดวงอาทิตย์ในเชิงเทววิทยา ให้ปรากฏบนธงชาติ เนื่องจากรูปดังกล่าวถือเป็นสัญลักษณ์ที่มีการใช้ทั่วไปในบรรดาอดีตอาณานิคมของสเปน สำหรับโทนสีฟ้า/น้ำเงินที่แท้จริงของธงแบบดั้งเดิมนั้น แหล่งข้อมูลต่างๆ มีการกล่าวถึงในทำนองที่ขัดแย้งกัน นักประวัติศาสตร์ได้กล่าวค้านว่าสีธงที่แท้จริงของแบบธงดั้งเดิมควรเป็นสีแดงและสีน้ำเงินแบบเดียวกับที่ใช้ในธงชาติคิวบา โดยอ้างอิงจากหลักฐานในเชิงเกร็ดประวัติศาสตร์และผืนธงในช่วงเวลาร่วมสมัยที่เหลือรอดมาจำนวนน้อยนิด[7]

แบบของธงชาติคิวบาได้ส่งอิทธิพลมายังการออกแบบธงชาติฟิลิปปินส์ เนื่องจากการก่อการปฏิวัติต่อต้านสเปนในคิวบาได้เป็นเหตุผลส่วนหนึ่งที่จุดประกายให้เกิดการปฏิวัติฟิลิปปินส์ขึ้น

ธงชาติฟิลิปปินส์ ตามแบบดั้งเดิมของเอมีลีโอ อากีนัลโด
อนุสาวรีย์สามสตรีผู้เย็บธงชาติฟิลิปปินส์ผืนแรก ที่มหาวิทยาลัยแห่งฟิลิปปินส์ เมืองเกซอนซิตี้
ธงชาติฟิลิปปินส์ในที่ประชุมคองเกรสแห่งมาโลโลส ค.ศ. 1898

เมื่อความเป็นอมิตรระหว่างฟิลิปปินส์และสหรัฐอเมริกาได้ก้าวสู่จุดแตกหักในปี ค.ศ. 1899 ธงชาติฟิลิปปินส์จึงได้ถูกชักขึ้นในลักษณะที่กลับเอาสีแดงขึ้นด้านบนเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1899 เพื่อประกาศว่าประเทศได้เข้าสู่ภาวะสงคราม ผลสงครามจบลงด้วยการที่ประธานาธิบดีเอมีลีโอ อากีนัลโด ถูกฝ่ายสหรัฐอเมริกาจับเป็นเชลยและถูกบังคับให้สาบานว่าจะภักดีต่อสหรัฐอเมริกาในอีกสองปีต่อมา

จากการที่สาธารณรัฐฟิลิปปินส์จบลงด้วยความพ่ายแฟ้ต่อสหรัฐอเมริกา ประเทศฟิลิปปินส์จึงถูกปกครองด้วยระบบอาณานิคมของสหรัฐอเมริกา และการแสดงธงชาติฟิลิปปินส์ได้ถูกประกาศให้เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายตามรัฐบัญญัติว่าด้วยการต่อต้านรัฐบาล ค.ศ. 1907 (Sedition Act of 1907) กฎหมายดังกล่าวนี้ต่อมาได้ถูกยกเลิกเมื่อวันที่ 30 ตุลาคม ค.ศ. 1919[7] เมื่อมีการอนุญาตให้ใช้ธงชาติฟิลิปปินส์ในเวลานั้น ผ้าสีแดงและสีน้ำเงินที่ขายตามห้างร้านขายผ้าต่างๆ ส่วนมากเป็นสีตามแบบของธงชาติสหรัฐอเมริกา ฉะนั้นธงชาติฟิลิปปินส์นับตั้งแต่ ค.ศ. 1919 เป็นต้นมาจึงใช้สีแดงและน้ำเงินตามแบบธงชาติสหรัฐอเมริกา (สีน้ำเงินในธงดังกล่าวเป็นสีชนิดที่เรียกในภาษาอังกฤษว่า "สีเนวีบลู") สภานิติบัญญัติฟิลิปปินส์ได้ผ่านรัฐบัญญัติเลขที่ 2928 เมื่อวันที่ 26 มีนาคม ค.ศ. 1920 เพื่อให้ธงชาติฟิลิปปินส์เป็นธงอย่างเป็นทางการสำหรับหมู่เกาะฟิลิปปินส์ทั้งหมด ส่วนการฉลองวันธงชาติ (Flag Day) ของฟิลิปินส์ในระยะนั้นจนถึงช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้มีการฉลองเป็นประจำในวันที่ 30 ตุลาคมของทุกปี อันเป็นวันที่กฎหมายห้ามการใช้ธงชาติฟิลิปปินส์ได้ถูกยกเลิก

เมื่อถึงสมัยของการปกครองตนเองภายใช้ชื่อประเทศเครือรัฐฟิลิปปินส์ (Commonwealth of the Philippines) ซึ่งเริ่มขึ้นในปี ค.ศ. 1935 ประธานาธิบดีมานูเอล เกซอน ได้ออกคำสั่งฝ่ายบริหารเลขที่ 23 (Executive Order No. 23) ลงวันที่ 25 มีนาคม ค.ศ. 1935 เพื่อระบุลักษณะของธงในเชิงเทคนิคโดยละเอียด[7] ในข้อกำหนดต่างๆ ของกฎหมายชุดนี้ ได้มีการบัญญัติให้รูปสามเหลี่ยมที่ด้านต้นธงเป็นรูปสามเหลี่ยมด้านเท่า สัดส่วนความกว้างต่อความยาวโดยรวมเป็น 1:2 ตำแหน่งมุมและองศาที่แน่นอนของรูปดวง ลักษณะทางเรขาคณิตและสุนทรียศาสตร์ของรูปดวงอาทิตย์ และการยกเลิกรูปหน้ามนุษย์ในดวงอาทิตย์ออกอย่างเป็นทางการ ทว่าแบบสีของธงที่แน่นอนนั้นหาได้มีการกำหนดไว้อย่างชัดเจนในกฎหมายฉบับนี้ไม่ การระบุลักษณะธงเหล่านี้ยังคงไม่มีการเปลี่ยนแปลงและมีผลบังคับใช้สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน ต่อมาในปี ค.ศ. 1941 ได้มีการย้ายวันธงชาติอย่างเป็นทางการจากวันที่ 30 ตุลาคม มาเป็นวันที่ 12 มิถุนายน ซึ่งเป็นวันที่ฟิลิปปินส์ประกาศเอกราชครั้งแรกจากสเปนในปี ค.ศ. 1898

ธงชาติฟิลิปปินส์ได้ถูกห้ามใช้อีกครั้งเมื่อญี่ปุ่นกรีฑาทัพเข้ารุกรานและยึดครองหมู่เกาะฟิลิปปินส์ในต้นเดือนธันวาคม ค.ศ. 1941 และถูกชักขึ้นอีกครั้งพร้อมกับการสถาปนาสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ที่ 2 ซึ่งญี่ปุ่นเป็นผู้ให้การสนับสนุน ในพิธีการซึ่งถูกจัดขึ้นในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1943 อดีตประธานาธิบดีเอมีลีโอ อากีนัลโด ได้ชักธงชาติซึ่งใช้สีเลียนแบบธงชาติคิวบาขึ้นอีกครั้ง ธงดังกล่าวยังคงถูกชักโดยให้แถบสีฟ้าอยู่ด้านบนตามปกติจนกระทั่งประธานาธิบดีโฮเซ ลอเรล ประกาศสถานะรัฐในภาวะสงครามต่อประเทศฝ่ายสัมพันธมิตรในปี ค.ศ. 1944 ส่วนรัฐบาลเครือรัฐฟิลิปปินส์พลัดถิ่นซึ่งลี้ภัยไปอยู่ที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ของสหรัฐอเมริกา ยังคงใช้ธงชาติฟิลิปปินส์ตามสีแบบธงชาติสหรัฐอเมริกาเช่นเดิม และใช้ในลักษณะที่กลับเอาสีแดงขึ้นด้านบนนับตั้งแต่การถูกญี่ปุ่นรุกรานมาโดยตลอด ด้วยการต่อสู้ของกองกำลังผสมฟิลิปปินส์-สหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ. 1944 และการปลดปล่อยฟิลิปปินส์ในปี ค.ศ. 1945 ธงชาติฟิลิปปินส์ตามแบบสีธงของอเมริกาได้ถูกนำกลับมาใช้บนแผ่นดินฟิลิปปินส์อีกครั้ง และธงดังกล่าวนี้เองคือแบบธงที่ได้ถูกชักขึ้นในพิธีส่งมอบเอกราชจากสหรัฐอเมริกาสู่ประเทศฟิลิปปินส์ในวันที่ 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1946

การเปลี่ยนแปลงแบบธง

สีธง

ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้

รัศมีดวงอาทิตย์

ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้

ธงซึ่งใช้เป็นเครื่องหมายอำนาจการปกครองประเทศ

แหล่งที่มา

WikiPedia: ธงชาติฟิลิปปินส์ http://www.crwflags.com/fotw/flags/vxt-dv-c.html#c... http://books.google.com/books?id=vqKsKUUSNNQC http://books.google.com/books?id=vqKsKUUSNNQC&pg=P... http://www.vexilla-mundi.com/philippines_flag.html http://www.fotw.net/flags/ph-hist.html#desc http://www.manilatimes.net/national/2008/may/28/ye... http://web.archive.org/web/20071205235342/http://w... http://web.archive.org/web/20080624033029/http://w... http://www.msc.edu.ph/centennial/declaration.html http://www.nhi.gov.ph/index2.php?option=com_conten...