ธงชาติโปรตุเกส มีลักษณะเป็นธงสองสีรูป
สี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 2 ส่วน ยาว 3 ส่วน ภายในแบ่งเป็นสองแถบตามแนวตั้ง ด้านคันธงเป็นพื้น
สีแดง กว้าง 2 ใน 5 แห่งด้านยาว ด้านปลายธงกว้างเป็น 3 ใน 5 ส่วนแห่งด้านยาว พื้น
สีเขียว กลางแนวแบ่งแถบสีธงนั้นมีภาพ
ตราแผ่นดินของโปรตุเกสอย่างย่อ ซึ่งเป็นรูป
Armillary sphere อันเป็นอุปกรณ์อย่างหนึ่งในทางวิชา
ดาราศาสตร์ และตราโล่แห่งโปรตุเกสซ้อนทับกัน ประเทศโปรตุเกสได้ประกาศใช้ธงนี้เป็นธงชาติอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่
30 มิถุนายน พ.ศ. 2454 โดยเป็นแบบธงที่ได้รับคัดเลือกจากคณะกรรมการสรรหาธงชาติโปรตุเกส เพื่อนำมาใช้แทนที่ธงชาติในระบอบ
ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญสีของธงอย่างใหม่โดยเฉพาะสีเขียวนั้นไม่ใช่สีอย่างที่เคยใช้ในธงชาติโปรตุเกสในอดีต และเป็นการแสดงออกถีงแรงบันดาลในจากแนวคิด
สาธารณรัฐ ซึ่งต้องการทำลายความเชื่อมโยงกับระบอบกษัตริย์ที่อิงกับศาสนจักรของโปรตุเกสในอดีตลง หลังเหตุการณ์จลาจลจากกลุ่มนิยมสาธารณรัฐในวันที่
31 มกราคม พ.ศ. 2434 ล้มเหลวลง สีเขียวและสีแดงก็ได้กลายเป็นสีของ
พรรคนิยมสาธารณรัฐโปรตุเกส (Portuguese Republican Party) และขบวนการเคลื่อนไหวที่เกี่ยวข้อง ซึ่งคงทำการเคลื่อนไหวทางการเมืองต่อมาจนกระทั่งสามารถก่อการปฏิวัติสำเร็จในวันที่
5 ตุลาคม พ.ศ. 2454 ในช่วงทศวรรษต่อมา สีทั้งสองสีได้รับการเผยแพร่โดยทั่วไปว่าเป็นสีแห่งความหวังของชาติ (สีเขียว) และสีของเลือดของผู้ที่ยอมตายเพื่อปกป้องชาติ (สีแดง) ในฐานะเป็นเครื่องมือแสดงออกถึง
ความรักชาติและความหยิ่งในเกียรติของชาวโปรตุเกสแบบของธงชาติโปรตุเกสในปัจจุบันแสดงถึงการเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวงในพัฒนาการของธงชาติ ซึ่งเคยเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิดตามการเปลี่ยนแปลงตราประจำราชวงศ์ (royal arms) อยู่เสมอ นับแต่การสถาปนาประเทศแห่งนี้เป็นต้นมา ธงชาตินั้นมีพัฒนาการจากธงรูป
กางเขนสีฟ้าบนพื้น
สี่เหลี่ยมจตุรัสสีขาวของ
พระเจ้าอฟองโซที่ 1 แห่งโปรตุเกส มาสู่ธงตราอาร์มบนธงสี่เหลี่ยมพื้นสีฟ้า-ขาว ของกษัตริย์โปรตุเกสเสรีนิยม ในช่วงเวลาดังกล่าว การเปลี่ยนแปลงลักษณะธงโดยหลักซึ่งจะมีความเกี่ยวโยงกับเหตุการณ์สำคัญทางการเมืองอยู่เสมอ ล้วนมีส่วนเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงรูปตราแผ่นดินมาจนถึงรูปแบบปัจจุบันด้วย