นครระดับจังหวัด
นครระดับจังหวัด

นครระดับจังหวัด

นครระดับจังหวัด (จีน: 地级市) หรือ เทศบาลระดับจังหวัด หรือเดิมเรียกว่า นครในความควบคุมของมณฑล (จีน: 省辖市) (ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1949 ถึง ค.ศ. 1983) เป็นเขตการปกครองของสาธารณรัฐประชาชนจีน ระดับเล็กลงมาจากมณฑล และใหญ่กว่าเทศมณฑลหรืออำเภอ นครระดับจังหวัดเป็นเขตการปกครองระดับที่สองของในโครงสร้างการปกครองของประเทศจีน (เทียบเท่ากับจังหวัด สันนิบาต และเขตปกครองตนเองระดับจังหวัด) ตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1980 เป็นต้นมา จังหวัดส่วนมากของประเทศจีนได้เปลี่ยนฐานะเป็นนครระดับจังหวัดนครระดับจังหวัดมักจะไม่ใช่ "เมือง" ในความรู้สึกตามความเป็นจริง (กล่าวคือ ไม่ได้เป็นเมืองที่มีพื้นที่ต่อเนื่องขนาดใหญ่) แต่เป็นการประกอบเขตการปกครองหลายแห่งเข้าด้วยกัน ได้แก่ พื้นที่ใจกลางเมือง (เมืองในความเป็นจริง ซึ่งมักมีชื่อเดียวกันกับชื่อของนครระดับจังหวัด) และพื้นที่ชนบทขนาดใหญ่กว่าที่ล้อมรอบใจกลางเมือง ซึ่งประกอบไปด้วยเมืองขนาดเล็กหลายแห่ง ตำบล และหมู่บ้าน ในประเทศจีน นครระดับจังหวัดที่กว้างขวางที่สุดมีพื้นที่ที่ห่างไกลถึง 100 กิโลเมตร (62 ไมล์)นครระดับจังหวัดประกอบไปด้วยเทศมณฑล เมืองระดับเทศมณฑล และเขตการปกครองย่อยอื่น ๆ เป็นผลมาจากความจริงที่ว่า เขตการปกครองที่เรียกว่าจังหวัดแต่ก่อนหลายแห่ง ได้ถูกแทนที่ให้เรียกเป็นนครระดับจังหวัดแทน แต่ในพื้นที่นั้นก็ยังคงประกอบไปด้วยเมือง เมืองขนาดเล็ก และพื้นที่ชนบทอยู่ เพื่อลดความสบสนของนครระดับจังหวัดกับพื้นที่เขตเมืองจริง ๆ ในประเทศจีน จะใช้คำว่า 市区 shìqū (ฉีชู) เพื่อหมายถึง "พื้นที่เขตเมือง"นครระดับจังหวัดแห่งแรกก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน ค.ศ. 1983 หลังจากนั้นกว่าสองทศวรรษ นครระดับจังหวัดก็ได้ก่อตั้งขึ้นแทนที่จังหวัดเป็นจำนวนมาก และยังคงเป็นเช่นนี้เรื่อยไปเกือบทุกมณฑลจะมีนครระดับจังหวัดเป็นเขตปกครองย่อยแทนจังหวัดทั้งมณฑล หรือเกือบทั้งมณฑล ในบรรดา 22 มณฑล และ 5 เขตปกครองตนเองของสาธารณรัฐประชาชนจีน มีเพียง 9 มณฑล (อันได้แก่ มณฑลยูนนาน มณฑลกุ้ยโจว มณฑลชิงไห่ มณฑลเฮย์หลงเจียง มณฑลเสฉวน มณฑลกานซู่ มณฑลจี๋หลิน มณฑลหูเป่ย์ และมณฑลหูหนาน) และ 3 เขตปกครองตนเอง (อันได้แก่ เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ เขตปกครองตนเองทิเบต และเขตปกครองตนเองมองโกเลียใน) เท่านั้นที่มีเขตการปกครองระดับที่สองที่ไม่ใช่นครระดับจังหวัดจำนวนไม่กี่แห่งเกณฑ์ในการแต่งตั้งจังหวัดให้เป็นนครระดับจังหวัด มีดังต่อไปนี้มีนครระดับจังหวัด 15 แห่งที่ได้รับอนุญาตให้อยู่ในสถานะนครกึ่งมณฑล ซึ่งจะได้รับสิทธิ์ในการปกครองตนเองมากขึ้น เมืองฉือเจียจวงและเจิ้งโจวเป็นนครระดับจังหวัดที่ใหญ่ที่สุดที่มีประชากรเข้าใกล้หรือเกินกว่าเมืองกึ่งมณฑลบางแห่ง

นครระดับจังหวัด

ความหมายตามตัวอักษร เทศบาลระดับภูมิภาค
การถอดถ่ายตัวอักษรฮากกา- โรมันจีนกลาง- พินอินกวางตุ้ง- ยวึดปิง
การถอดถ่ายตัวอักษร
ฮากกา
- โรมันthi-kip-sṳ:
จีนกลาง
- พินอินDìjíshì
กวางตุ้ง
- ยวึดปิงdei6 kap1 si5
- พินอิน Dìjíshì
จีนตัวเต็ม 地級市
- โรมัน thi-kip-sṳ:
จีนตัวย่อ 地级市
- ยวึดปิง dei6 kap1 si5