นครรัฐ (อังกฤษ: city state) คือภูมิภาคที่ควบคุมโดยสมบูรณ์โดยเมืองเพียงเมืองเดียว ส่วนใหญ่จะมีเอกราชโดยประวัติศาสตร์แล้ว นครรัฐมักจะเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่ทางวัฒนธรรมที่ใหญ่กว่า ดังเช่นนครรัฐในกรีกโบราณ (เช่น เอเธนส์ สปาร์ตา และโครินธ์) เมืองในเอเชียกลางตามเส้นทางสายไหม นครรัฐในอิตาลีเหนือ (โดยเฉพาะ ฟลอเรนซ์และเวนิซ)ปัจจุบันประเทศที่เป็นนครรัฐมีอยู่ทั้งหมด 3 ประเทศ คือ สาธารณรัฐสิงคโปร์, ราชรัฐโมนาโก และนครรัฐวาติกัน แต่บางแห่งก็ถูกจัดว่าเป็นนครรัฐด้วย อาทิ สาธารณรัฐมอลตา[1][2][3][4] สาธารณรัฐซานมารีโน[5][6][7] ราชรัฐลิกเตนสไตน์[7][8] ราชรัฐอันดอร์รา[5][7] ราชรัฐลักเซมเบิร์ก[5] รัฐกาตาร์[9][10] เนการาบรูไนดารุสซาลาม[5] รัฐคูเวต[5][9][9][11] และราชอาณาจักรบาห์เรน[5][9]