บันยาลูกา (Banja Luka) เป็นเมืองใหญ่เป็นอันดับ 2 ของประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา ตั้งอยู่ทางตอนเหนือ-ตะวันตกของประเทศ เป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยบันยาลูกา และสถาบันการศึกษาอีกหลายแห่ง ตั้งอยู่บนฝั่งแม่น้ำเวอร์บัส มีน้ำพุร้อนจำนวนมาก เมืองมีพื้นที่ 96.2 ตร.กม. สันนิษฐานว่าเดิมเป็นเมืองป้อมปราการของจักรวรรดิโรมัน ต่อมามีความสำคัญมากในคริสต์ศตวรรษที่ 16-18 ซึ่งเป็นสมรภูมิระหว่างออสเตรียและตุรกีหลายครั้ง