พระพุทธไสยา เป็นพระพุทธรูปปางปรินิพพาน (ปางไสยาสน์) ศิลปะสุโขทัย ประดิษฐาน ณ มุขหลัง วิหารพระศรีศาสดา วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เป็นพระพุทธรูปที่ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ได้อัญเชิญมาจาก วัดพระพายหลวง อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ที่ด้านหลังพระพุทธไสยามีจิตรกรรมฝาผนังเรื่อง พุทธประวัติ ตอน เสด็จดับขันธปรินิพพาน โดยมีพระสงฆ์จำนวนมากมานมัสการพระพุทธเจ้า และ มีต้นสาละโน้มกิ่งมาหาพระองค์ ปัจจุบัน จะเปิดวิหารให้เข้าชมเฉพาะวันคล้ายวันประสูติของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก และ วันสำคัญๆเท่านั้น