เมนูนำทาง
ภาษามลายู
ภาษามลายูเป็นภาษารูปคำติดต่อ การสร้างคำใหม่ทำได้ 3 วิธีคือ ลงวิภัติปัจจัยที่รากศัพท์ สร้างคำประสมหรือซ้ำคำ
รากศัพท์ที่เติมหน่วยคำเติมเป็นได้ทั้งคำนามและคำกริยา ตังอย่างเช่น masak (ทำอาหาร) เป็น memasak (กำลังทำอาหาร) memasakkan (ทำอาหารเพื่อ) dimasak (ทำอาหาร-รูปถูกกระทำ) และ pemasak (ผู้ทำอาหาร) บางครั้งมีการเปลี่ยนเสียงพยัญชนะตัวแรกเมื่อเติมคำอุปสรรคหน้ารากศัพท์ เช่น sapu (กวาด) เป็น penyapu (ไม้กวาด) panggil (เรียก) เป็น memanggil (กำลังเรียก)
ตัวอย่างการใช้หน่วยคำเติมเพื่อเปลี่ยนความหมายของคำได้แก่การผันคำว่า ajar (สอน)
หน่วยคำเติมมี 4 ชนิดคือ อุปสรรค (awalan) ปัจจัย (akhiran) อุปสรรค+ปัจจัย (apitan) และอาคม (sisipan) หน่วยคำเติมเหล่านี้แบ่งเป็น 3 กลุ่มตามหน้าที่คือ ทำให้เป็นนาม กริยา และคุณศัพท์
หน่วยคำเติมสร้างคำนาม เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำนาม ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง
| ชนิดของปัจจัย | หน่วยคำเติม | ตัวอย่างรากศัพท์ | ตัวอย่างคำที่ได้ |
|---|---|---|---|
| อุปสรรค | pe(N)- | duduk (นั่ง) | penduduk (ประชากร) |
| ke- | hendak (ต้องการ) | kehendak (ความต้องการ) | |
| อาคม | -el- | tunjuk (ชี้) | telunjuk (คำสั่ง) |
| -em- | kelut (ยุ่งเหยิง) | kemelut (วิกฤติ) | |
| -er- | gigi (ฟัน) | gerigi (toothed blade) | |
| ปัจจัย | -an | bangun (ยกขึ้น) | bangunan (ตึก) |
| อุปสรรค+ปัจจัย | ke-...-an | raja (กษัตริย์) | kerajaan (ราชอาณาจักร/ราชการ/รัฐบาล) |
| pe(N)-...-an | kerja (ทำงาน) | pekerjaan (อาชีพ) |
หน่วยคำเติมสร้างคำกริยา เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำกริยา ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง
| ชนิดของปัจจัย | หน่วยคำเติม | ตัวอย่างรากศัพท์ | ตัวอย่างคำที่ได้ |
|---|---|---|---|
| อุปสรรค | be(R)- | ajar (สอน) | belajar (เรียน) - Intransitive |
| me(N)- | tolong (ช่วย) | menolong (ช่วย) - Active transitive | |
| di- | ambil (นำไป) | diambil (ถูกนำไป) - Passive transitive | |
| mempe(R)- | kemas (เป็นลำดับ) | memperkemas (จัดเรียงต่อไป) | |
| dipe(R)- | dalam (ลึก) | diperdalam (ลึกลงไป) | |
| te(R)- | makan (กิน) | termakan (ถูกกินทันทีทันใด) | |
| ปัจจัย | -kan | letak (เก็บ) | letakkan (เก็บ) - คำสั่ง |
| -i | jauh (ไกล) | jauhi (หลีกเลี่ยง) - คำสั่ง | |
| อุปสรรค+ปัจจัย | be(R)-...-an | pasang (ซ่อม) | berpasangan (ถูกซ่อม) |
| be(R)-...-kan | tajuk (หัวข้อ) | bertajukkan (ถูกตั้งหัวข้อ) | |
| me(N)-...-kan | pasti (แน่นอน) | memastikan (มั่นใจ) | |
| me(N)-...-i | teman (companion) | menemani (to accompany) | |
| mempe(R)-...-kan | guna (ใช้) | mempergunakan (to misuse, to utilise) | |
| mempe(R)-...-i | ajar (teach) | mempelajari (to study) | |
| ke-...-an | hilang (หายไป) | kehilangan (หาย) | |
| di-...-i | sakit (เจ็บ) | disakiti (เจ็บปวด) | |
| di-...-kan | benar (ถูก) | dibenarkan (ถูกอนุญาต) | |
| dipe(R)-...-kan | kenal (จำได้) | diperkenalkan (ถูกแนะนำ) |
หน่วยคำเติมสร้างคำคุณศัพท์ เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำคุณศัพท์ ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง:
| ชนิดของปัจจัย | Affix | ตัวอย่างรากศัพท์ | ตัวอย่างคำที่ได้ |
|---|---|---|---|
| อุปสรรค | te(R)- | kenal (รู้จัก) | terkenal (มีชื่อเสียง) |
| se- | bijak (ฉลาด) | sebijak (ฉลาดเท่ากับ) | |
| อาคม | -el- | serak (disperse) | selerak (messy) |
| -em- | cerlang (radiant bright) | cemerlang (bright, excellent) | |
| -er- | sabut (husk) | serabut (ยุ่งเหยิง) | |
| อุปสรรค+ปัจจัย | ke-...-an | barat (ตะวันตก) | kebaratan (ทำให้เป็นทั่วไป) |
ภาษามลายูมีปัจจัยที่ยืมจากภาษาอื่นเช่น ภาษาสันสกฤต ภาษาอาหรับ ภาษาอังกฤษ เช่น maha- juru- pasca- eka- anti- pro-
คำประสมเกิดจากการรวมคำตั้งแต่ 2 คำขึ้นไปเข้าด้วยกัน ซึ่งคำเหล่านี้ปกติจะเขียนแยกกันในประโยค คำประสมนี้อาจรวมกันได้โดยตรง หรือมีปัจจัยเชื่อมคำเข้าด้วยกัน ตัวอย่างเช่น kereta หมายถึงรถ และ api หมายถึงไฟ รวมกันเป็น kereta api หมายถึงรถไฟkita หมายถึง เราkasih " รักkamu "คุณรวมกันเป็น เรารักคุณ
การซ้ำคำในภาษามลายูมี 4 แบบคือ ซ้ำทั้งหมด ซ้ำบางส่วน ซ้ำเป็นจังหวะ และซ้ำโดยความหมาย
ภาษามลายูมีการใช้ลักษณนามเช่นเดียวกับภาษาอื่น ๆ ในเอเชีย เช่น ภาษาไทย ภาษาจีน ภาษาเวียดนาม และภาษาเบงกอล
มี 16 ชนิด เป็นคำที่มีหน้าที่ทางไวยากรณืในประโยค ได้แก่ คำสันธาน คำบุพบท คำปฏิเสธ และคำอื่น ๆ
คำที่แสดงการปฏิเสธในภาษามลายูมี 2 คำ คือ bukan และ tidak bukan ใช้ปฏิเสธนามวลีและบุพบท ส่วน tidak ใช้ปฏิเสธคำกริยาและวลีคุณศัพท์
| ประธาน | คำปฏิเสธ | การบ่งชี้ |
|---|---|---|
| Lelaki yang berjalan dengan Fazila itu (เด็กชายคนนั้นที่กำลังเดินกับฟาซีลา) | bukan (ไม่ใช่) | teman lelakinya (แฟนของหล่อน) |
| Surat itu (จดหมายฉบับนั้น) | bukan (ไม่ได้) | daripada teman penanya di Perancis (มาจากญาติของเขาในฝรั่งเศส) |
| Pelajar-pelajar itu (นักเรียนเหล่านั้น) | tidak (ไม่) | mengikuti peraturan sekolah (เชื่อฟังกฎของโรงเรียน) |
| Penguasaan Bahasa Melayunya (คำสั่งของเขาในภาษามลายู) | tidak (ไม่) | sempurna (สมบูรณ์) |
คำ bukan อาจใช้นำหน้า กริยาและวลีคุณศัพท์ได้ ถ้าประโยคนั้นแสดงความขัดแย้ง
| ประธาน | การปฏิเสธ | การทำนาย | ความขัดแย้ง |
|---|---|---|---|
| Karangannya (เรียงความของเขา) | bukan (ไม่) | baik sangat, (ดีมาก) | tetapi dia mendapat markah yang baik (แต่เขาได้คะแนนดี) |
| Kilang itu (โรงงาน) | bukan (ไม่) | menghasilkan kereta Kancil, (ผลิตรถ Kancil ) | sebaliknya menghasilkan Proton Wira (แต่ผลิต Proton Wira แทน) |
โดยทั่วไปไม่มีการแบ่งเพศ มีเพียงบางคำที่มีการแบ่งเพศตามธรรมชาติ ตัวอย่างเช่น adik หมายถึงน้องโดยไม่แบ่งเพศ adik laki-laki หมายถึงน้องชายซึ่งไม่ตรงกับ"brother" ในภาษาอังกฤษ คำที่แบ่งเพศ เช่น puteri (เจ้าหญิง)และ putera (เจ้าชาย)
โดยทั่วไปการแสดงพหูพจน์ใช้การซ้ำคำ ตัวอย่างเช่น ถ้วย 1 ใบ ใช้ cawan ถ้วยหลายใบใช้cawan-cawan แต่ลดรูปเหลือ cecawan แต่บางคำมีข้อยกเว้นเช่น orang หมายถึงบุคคลแต่คำว่าประชาชนไม่ใช้ orang-orang แต่ใช้คำว่า rakyat แต่ถ้าหมายถึงคนหลายคนหรือคนเยอะใช้คำว่า ramai orang ,คน 1 พันคนใช้ seribu orang ซึ่งเป็นการใช้คำแสดงจำนวนแสดงรูปพหูพจน์
นอกจากใช้แสดงพหูพจน์แล้ว การซ้ำคำยังใช้สร้างคำใหม่ด้วย เช่น hati หมายถึงหัวใจหรือตับแล้วแต่บริบท hati-hati หมายถึงระวัง และมักใช้เป็นคำกริยา การซ้ำคำนี้ถือเป็นเรื่องยากสำหรับชาวต่างชาติที่เรียนภาษามลายู
ไม่มีการผันคำกริยาตามกาลหรือจำนวน ไม่มีเครื่องหมายแสดงกาล แต่มักบอกกาลโดยใช้คำกริยาวิเศษณ์แทน (เช่นเมื่อวานนี้) หรือตัวบ่งกาล เช่น sudah (พร้อมแล้ว) แต่ภาษามลายูมีระบบคำกริยาที่ซับซ้อนของปัจจัยเพื่อแสดงความหมายที่ต่างกันเล็กน้อยรวมทั้งแสดงผู้กระทำ ปัจจัยบางตัวถูกยกเว้นไม่ใช้ในการสนทนา
โดยทั่วไปเป็นแบบประธาน-กริยา-กรรม คำคุณศัพท์ คำสรรพนามชี้เฉพาะและสรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของตามหลังคำนามที่ขยาย
เมนูนำทาง
ภาษามลายูใกล้เคียง
แหล่งที่มา
WikiPedia: ภาษามลายู