ภาษาอังกฤษเก่า

ภาษาอังกฤษเก่า (Ænglisc, Anglisc, Englisc; อังกฤษ: Old English ย่อว่า OE) หรือ ภาษาแองโกล-แซกซัน (อังกฤษ: Anglo-Saxon) เป็นภาษาอังกฤษยุคแรก ที่พูดกันในบริเวณที่ปัจจุบันคืออังกฤษและตอนใต้ของสกอตแลนด์ ในระหว่าง กลางคริสต์ศตวรรษที่ 5 ถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 12 นับเป็นภาษาเจอร์แมนิกตะวันตก ด้วยเหตุนี้ จึงมีความคล้ายคลึงกับภาษาฟรีเชียเก่า (Old Frisian) และภาษาแซกซันเก่า (Old Saxon) นอกจากนี้ยังมีความสัมพันธ์กับภาษานอร์สเก่า (Old Norse) และเชื่อมโยงไปถึงภาษาไอซ์แลนด์ปัจจุบัน (modern Icelandic) ด้วย ไวยกรณ์ของภาษาอังกฤษเก่ามีความใกล้เคียงกับไวยกรณ์ของภาษาเยอรมันสมัยใหม่ กล่าวคือ คำนาม คำวิเศษณ์ คำสรรพนาม และคำกริยา มีการผันเปลี่ยนรูปข้างท้ายของคำอยู่หลากหลายแบบ และการลำดับคำในประโยคก็มีอิสระมากกว่า ตัวอักษรของภาษาอังกฤษเก่าแค่เดิมเป็นระบบอักษรรูน (runic system) แต่ถูกแทนที่ด้วยอักษรละตินนับแต่ศตวรรษที่ 9 เป็นต้นมา ภาษาอังกฤษเก่านั้นมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา และมีการใช้งานตลอดระยะเวลาประมาณ 700 ปี นับตั้งแต่ชนแองโกล-แซกซันอพยพเข้ามายังเกาะบริเตน สร้างอังกฤษขึ้น ในคริสต์ศวรรษที่ 5 จนถึงระยะเวลาหลังพวกนอร์มันบุกรุกเข้าไปเมื่อ ค.ศ. 1066 หลังจากนั้นภาษาอังกฤษก็เคลื่อนเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่สำคัญ ในยุคแรก ๆ นี้ ภาษาอังกฤษเก่าได้ผสมกลมกลืนเข้ากับภาษาอื่นๆ ที่มีการติดต่อด้วย เช่น ภาษาเคลติก (Celtic) และภาษาถิ่นสองภาษาของภาษานอร์สเก่า (บรรพบุรุษของภาษาเดนมาร์กในปัจจุบัน) จากการบุกรุกของพวกไวกิงจากทางเดนมาร์ก ซึ่งเข้ามาครอบครองและปกครองอาณาเขตในอิงแลนด์ตอนเหนือและตะวันออก หลังจากชาวนอร์แมนยกทัพเข้าชิงอังกฤษจากกษัตริย์แซกซันมาปกครองได้ ในปี ค.ศ. 1066 ภาษาของชาวแองโกล-นอร์มัน ซึ่งเป็นภาษาฝรั่งเศสตระกูลหนึ่ง ก็เข้ามาแทนที่ภาษาอังกฤษโดยกลายเป็นภาษาที่ชนชั้นปกครองใช้พูดกัน ในระยะนี้ภาษาอังกฤษจึงได้รับอิทธิพลจากภาษาแองโกล-นอร์มันอย่างมหาศาล และเป็นจุดเริ่มไปสู่จุดสิ้นสุดของยุคของภาษาอังกฤษเก่า โดยอิทธิพลของชาวนอร์มันที่มีต่อภาษาอังกฤษเก่า ทำให้เกิดวิวัฒนาการของภาษาอังกฤษสมัยกลางขึ้น

ภาษาอังกฤษเก่า