มารีย์[5] (ฮีบรู: מרים‎, มัรยาม, มีเรียม) คริสต์ศาสนิกชนบางนิกายเรียกว่าพระแม่มารีย์ พระนางมารีย์พรหมจารี (อังกฤษ: Blessed Virgin Mary) หรือพระนางมารีย์พระชนนีพระเป็นเจ้า (Mary, Mother of God) (ในอัลกุรอานว่านางมัรยัม) เป็นสตรีชาวยิวจากเมืองนาซาเรธ แคว้นกาลิลี คัมภีร์ไบเบิลภาคพันธสัญญาใหม่และคัมภีร์อัลกุรอานระบุตรงกันว่านางได้เป็นมารดาของพระเยซูโดยอำนาจของพระเจ้า[6][7][8]พระวรสารนักบุญมัทธิวและพระวรสารนักบุญลูการะบุว่ามารีย์เป็นหญิงพรหมจรรย์ (παρθένος, parthénos ในภาษากรีก)[9] ชาวคริสต์เชื่อสืบกันมาแต่อดีตว่านางได้ตั้งครรภ์บุตรด้วยอำนาจพระวิญญาณบริสุทธิ์ขณะที่ยังเป็นหญิงพรหมจรรย์ ส่วนชาวมุสลิมก็เชื่อว่านางตั้งครรภ์ด้วยโองการของพระเจ้า เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อนางได้หมั้นหมายกับนักบุญโยเซฟแล้วและอยู่ระหว่างรอพิธีแต่งงาน[10] เมื่อนางได้แต่งงานกับโยเซฟแล้วก็ย้ายไปอยู่ที่เมืองเบธเลเฮมซึ่งได้เป็นที่ประสูติพระเยซู[3] ตามธรรมเนียมยิวการหมั้นน่าจะเกิดขึ้นเมื่อนางอายุราว 12 ปีแล้วให้กำเนิดพระเยซูในหนึ่งปีหลังจากนั้น[11]คัมภีร์ภาคพันธสัญญาใหม่เริ่มกล่าวถึงนางด้วยเหตุการณ์แม่พระรับสาร เมื่อทูตสวรรค์กาเบรียลมาปรากฏกายต่อหน้านาง แล้วแจ้งว่าพระเจ้าทรงเลือกนางให้เป็นมารดาของพระเยซู คริสตจักรและข้อเขียนนอกพระคัมภีร์ในยุคแรกยังระบุว่าบิดามารดาของนางเป็นคู่สามีภรรยาสูงอายุชื่อนักบุญโยอาคิมและนักบุญอันนา คัมภีร์ไบเบิลบันทึกถึงบทบาทของนางในชีวิตของพระเยซูตั้งแต่การตั้งครรภ์พระองค์จนถึงพระองค์เสด็จขึ้นสวรรค์ ข้อเขียนจากคัมภีร์นอกสารบบยังกล่าวว่าหลังจากมรณกรรมนางได้รับการยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณด้วย[12]ชาวโรมันคาทอลิก อีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ ออเรียนทัลออร์ทอดอกซ์ แองกลิคัน และลูเทอแรน เชื่อว่ามารีย์ในฐานะที่เป็นมารดาของพระเยซูย่อมถือว่าเป็นพระมารดาพระเจ้า (Μήτηρ Θεοῦ) ด้วย ซึ่งตามตัวอักษร (คำว่า theotokos) แปลว่าผู้ให้กำเนิดพระเจ้า พระแม่มารีย์เป็นที่เคารพนับถือมาตั้งแต่ศาสนาคริสต์ยุคแรก[13][14] ตลอดยุคสมัยนางได้เป็นแรงบันดาลใจให้เกิดงานศิลปะ ดนตรี และวรรณกรรมมากมายในคริสต์ศาสนา คริสต์ศาสนานิกายต่าง ๆ จะมีความเชื่อและหลักปฏิบัติที่แสดงถึงเลื่อมใสต่อพระแม่มารีย์แตกต่างกัน ไป คริสตจักรโรมันคาทอลิกมีหลักความเชื่อเกี่ยวกับพระแม่มารีย์โดยเฉพาะ เช่น การปฏิสนธินิรมล การถูกรับขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ ชาวคาทอลิกเรียกนางว่าแม่พระหรือพระแม่เจ้า (Our Lady) และมีการแสดงความเคารพต่อนางด้วยเชื่อว่านางเป็นราชินีสวรรค์และมารดาคริสตจักร แต่ชาวโปรเตสแตนต์ส่วนมากไม่ยอมรับความเชื่อเหล่านี้[15][16] ทั้งเห็นว่านางมีบทบาทเพียงเล็กน้อยเท่านั้นในคริสต์ศาสนา เพราะคัมภีร์ไบเบิลเองก็กล่าวถึงนางเพียงสั้น ๆ นางจึงเป็นเพียงธรรมิกชนและมิได้ถูกยกขึ้นตามความเชื่อที่กล่าวมาข้างต้น