รา

รา หรือ เชื้อรา เป็นสิ่งมีชีวิตในอาณาจักรเห็ดราซึ่งโตในรูปของใยหลายเซลล์ที่เรียกว่า ไฮฟา[1][2] ในทางตรงกันข้าม ราที่สามารถเติบโตในรูปแบบของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวจะเรียกว่า ยีสต์รามีความหลากหลายทางชีวภาพมาก ซึ่งการเติบโตของไฮฟา ทำให้เกิดรูปร่างที่ผิดแปลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งบนอาหาร[3] รามีโครโมโซมเพียงชุดเดียว (haploid) มีผนังเซลล์ ส่วนใหญ่ประกอบด้วยไคติน (chitin) ไม่มีคลอโรฟิลล์ ดำรงชีพแบบ saprophyte คือ หลั่งเอนไซม์ออกนอกเซลล์ เพื่อย่อยสลายสารอินทรีย์ที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่และซับซ้อนให้ได้เป็นโมเลกุลที่เล็กที่สุดแล้วจึงดูดซับเข้าไปภายในเซลล์ราถูกจัดให้เป็นจุลินทรีย์ และไม่ถูกจำแนกออกไปยังอีกกลุ่มหนึ่ง แต่สามารถพบได้ในส่วนไซโกไมโคตาและอาสโกไมโคตา ในอดีต ราถูกจัดให้อยู่ภายในกลุ่มดิวเทอโรไมโคตา[4] ็ รา​อยู่​ใน​อาณาจักร​เห็ด​รา (Fungi kingdom) ซึ่ง​มี​มาก​กว่า 100,000 ชนิด รวม​ถึง​รา​ที่​ทำ​ให้​เกิด​โรค​รา​น้ำ​ค้าง, เห็ด​ชนิด​ต่าง ๆ, รา​ที่​ทำ​ให้​เกิด​โรค​ราสนิม​ใน​พืช, และ​ยีสต์. มี​เชื้อ​รา​เพียง 100 ชนิด​เท่า​นั้น​ที่​ทราบ​กัน​ว่า​เป็น​สาเหตุ​ของ​โรค​ที่​เกิด​กับ​คน​และ​สัตว์. ส่วน​รา​อื่น ๆ อีก​หลาย​ชนิด​มี​บทบาท​สำคัญ​ใน​ห่วง​โซ่​อาหาร นั่น​คือ​ทำ​หน้า​ที่​ย่อย​สลาย​สิ่ง​มี​ชีวิต​ที่​ตาย​แล้ว​และ​โดย​วิธี​นั้น​สาร​ประกอบ​ที่​จำเป็น​จึง​ถูก​นำ​กลับ​มา​ให้​พืช​ใช้​ได้​อีก. นอก​จาก​นี้ รา​กับ​พืช​ยัง​มี​ความ​สัมพันธ์​แบบ​พึ่ง​พา​อาศัย​กัน โดย​ช่วย​พืช​ดูด​ซึม​สาร​อาหาร​จาก​ดิน. และ​รา​บาง​ชนิด​เป็น​ปรสิต.จุด​เริ่ม​ต้น​วงจร​ชีวิต​ของ​รา​เกิด​จาก​สปอร์​หนึ่ง​สปอร์​ที่​เล็ก​มาก​จน​มอง​ด้วย​ตา​เปล่า​ไม่​เห็น ปลิว​ล่อง​ลอย​ไป​กับ​สาย​ลม. ถ้า​สปอร์​ตก​ลง​บน​แหล่ง​อาหาร​ที่​เหมาะ​สม​รวม​ทั้ง​มี​องค์​ประกอบ​อื่น ๆ ด้วย เช่น มี​อุณหภูมิ​และ​ความ​ชื้น​พอ​เหมาะ สปอร์​จะ​งอก​เป็น​เซลล์​ที่​มี​ลักษณะ​คล้าย​เส้น​ด้าย​ซึ่ง​เรียก​ว่า ใย​รา (hyphae). ใย​รา​จะ​รวม​กลุ่ม​กัน​เป็น​ก้อน​ฟู ๆ ที่​เรียก​ว่า​กลุ่ม​ใย​รา (mycelium) ซึ่ง​สามารถ​มอง​เห็น​ได้​ด้วย​ตา​เปล่า. รา​อาจ​มี​ลักษณะ​คล้าย​คราบ​สกปรก​หรือ​รอย​เปื้อน เช่น รา​ที่​ขึ้น​ตาม​ปูน​ยา​แนว​กระเบื้อง​ใน​ห้อง​น้ำ.รา​ขยาย​พันธุ์​เก่ง​มาก. รา​ธรรมดา ๆ ที่​ขึ้น​บน​ขนมปัง​ไรโซปัส สโตโลนิเฟอร์ (Rhizopus stolonifer) มี​ลักษณะ​เป็น​จุด​สี​ดำ​เล็ก ๆ ซึ่ง​ก็​คือ​อับสปอร์. จุด​สี​ดำ​แค่​หนึ่ง​จุด​มี​สปอร์​มาก​กว่า 50,000 สปอร์ แต่​ละ​สปอร์​สามารถ​สร้าง​สปอร์​ใหม่​ได้​หลาย​ร้อย​ล้าน​สปอร์​ภาย​ใน​เวลา​ไม่​กี่​วัน! ถ้า​มี​สภาพ​แวด​ล้อม​ที่​เหมาะ​สม ก็​ง่าย​มาก​ที่​รา​จะ​ขึ้น​บน​หนังสือ, รอง​เท้า​บูต, หรือ​กระดาษ​บุ​ผนัง​เหมือน​กับ​ที่​มัน​ขึ้น​บน​ขอน​ไม้​ใน​ป่า.รา “กิน” อาหาร​อย่าง​ไร? ไม่​เหมือน​สัตว์​และ​มนุษย์​ซึ่ง​จะ​กิน​ก่อน​แล้ว​ค่อย​ดูด​ซึม​สาร​อาหาร​โดย​อาศัย​ระบบ​ย่อย​อาหาร แต่​รา​มัก​จะ​ใช้​วิธี​กลับ​กัน. เมื่อ​โมเลกุล​ของ​สิ่ง​มี​ชีวิต​มี​ขนาด​ใหญ่​หรือ​ซับซ้อน​เกิน​กว่า​จะ​กิน​เข้า​ไป​ได้ รา​จะ​ค่อย ๆ ปล่อย​น้ำ​ย่อย​ออก​มา​เพื่อ​ย่อย​โมเลกุล​ให้​มี​ขนาด​เล็ก​ลง​แล้ว​ก็​ดูด​ซึม​สาร​อาหาร​เข้า​ไป. นอก​จาก​นั้น เนื่อง​จาก​รา​ไม่​สามารถ​ออก​หา​อาหาร​เอง​ได้ มัน​จึง​ต้อง​อาศัย​อยู่​ใน​อาหาร.รา​สามารถ​ผลิต​สาร​พิษ​เรียก​ว่า สาร​พิษ​จาก​รา (mycotoxin) ซึ่ง​อาจ​ทำ​ให้​เกิด​ปฏิกิริยา​ที่​เป็น​อันตราย​ต่อ​มนุษย์​และ​สัตว์. สาร​พิษ​ดัง​กล่าว​อาจ​มี​ผล​ต่อ​เรา​หาก​หายใจ​เข้า​ไป, กลืน, หรือ​สัมผัส​กับ​ผิวหนัง​โดย​ตรง. แต่​รา​ก็​ไม่​ได้​เป็น​อันตราย​เสมอ​ไป เพราะ​รา​บาง​ชนิด​มี​ประโยชน์​มาก.

ใกล้เคียง

รา ราชวงศ์จักรี รายการรหัสไปรษณีย์ไทย รายชื่อสถานีรถไฟ สายใต้ รายชื่อตอนในยอดนักสืบจิ๋วโคนัน (แอนิเมชัน) รายชื่อตอนในวันพีซ (อนิเมะ) ราชินีแห่งน้ำตา รายชื่อตัวละครในวันพีซ ราชวงศ์ชิง รายชื่อสัตว์