รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ครั้งที่ 1 ประจำปี พ.ศ. 2521-2522 เป็นรางวัลภาพยนตร์ไทยครั้งแรกซึ่งจัดโดยสมาคมผู้อำนวยการสร้างภาพยนตร์ไทย โดยมี นางจิรวรรณ กัมปนาทแสนยากร เป็นนายกสมาคม มีพิธีประกาศผลและมอบรางวัลเมื่อวันพฤหัสบดีที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2522 ณ อาคารใหม่ สวนอัมพร ถ่ายทอดสดทางสถานีโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 9 อ.ส.ม.ท. โดย ศ.ประกอบ หุตะสิงห์ องคมนตรีผู้แทนพระองค์เป็นประธานมอบรางวัล จุดเริ่มต้นของรางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ มาจากงานมหกรรมภาพยนตร์อาเซียน ของสมาพันธ์ผู้สร้างภาพยนตร์เอเชียภาคตะวันออกไกล (The Federation of Motion Picture Producers in South-East Asia) ครั้งที่ 23 ปี พ.ศ. 2520 ซึ่งจัดขึ้นในประเทศไทย โดยทางสมาคมผู้อำนวยการสร้างภาพยนตร์ไทยได้มีมติให้จัดทำรางวัลเป็นรูปหัวเรือสุพรรณหงส์ เพราะเป็นสัญลักษณ์ตัวแทนซึ่งชาวต่างชาติคุ้นตากันดี ถือเป็นศิลปะชั้นสูงที่มีความหมายที่ให้เกียรติและศักดิ์ศรี หลังจากนั้นงานดังกล่าวได้เปลี่ยนชื่อเป็น มหกรรมภาพยนตร์เอเชีย-แปซิฟิก ของสมาพันธ์ผู้สร้างภาพยนตร์เอเชีย-แปซิฟิก โดยจะจัดเป็นครั้งที่ 24 ที่นครซิดนีย์ ประเทศออสเตรเลีย ส่วนรางวัล "สุพรรณหงส์ทองคำ" ครั้งนี้จะมอบให้แก่บุคคลในวงการภาพยนตร์ไทยที่มีผลงานดีเด่นที่สุดในช่วงปี พ.ศ. 2521 และ 2522