ลูกเห็บ (
อังกฤษ: Hail) เป็นก้อนน้ำลักษณะเหมือน
น้ำแข็ง เป็นส่วนหนึ่งของ
วัฏจักรของน้ำ โดยตกลงมาจากบรรยากาศในรูปของแข็ง โดยจะมีรูปร่างเป็นก้อนน้ำแข็งรูปร่างไม่แน่นอน เกิดจากละอองหยาด
ฝนซึ่งเย็นแบบยิ่งยวด (ยังอยู่ในสภาพของเหลวที่
อุณหภูมิต่ำกว่า
จุดเยือกแข็ง) ใน
เมฆฝน ปะทะกับวัตถุแข็ง เช่น ผงฝุ่น หรือ ก้อนลูกเห็บที่เกาะตัวอยู่ก่อนแล้ว และแข็งตัวเกาะรอบวัตถุนั้น ๆ เป็นก้อนลูกเห็บ ก้อนลูกเห็บนี้อาจลอยตัวก่อเป็นก้อนอยู่เบื้องบนเป็นระยะเวลาหนึ่งก่อนจะตกลงมา เนื่องจาก
ลมที่พัดพาอยู่เบื้องบน ดังนั้นลูกเห็บอาจเกาะตัวจนเป็นก้อนใหญ่มีน้ำหนักเกินกว่าที่ลมจะพัดให้ลอยอยู่ได้และตกลงมา ฝนลูกเห็บมักจะมากับ
พายุฝนที่รุนแรง และมักจะมีอากาศเย็น โดยที่อุณหภูมิของชั้นอากาศที่อยู่สูงนั้นเย็นกว่าอากาศที่อยู่ต่ำมาก ลูกเห็บขนาดเล็กจะถูกพัดพาสะท้อนขึ้นลงอยุ่ระหว่างชั้นบรรยากาศที่อากาศเย็นและร้อน เนื่องจากการลอยตัวขึ้นของอากาศร้อนและ
แรงดึงดูดของโลก ลูกเห็บที่ลอยตัวอยู่นานก็จะมีขนาดใหญ่ ดังนั้นจะเห็นได้ว่า ลูกเห็บขนาดใหญ่ก็อาจเกิดขึ้นได้ในเขตที่มีอากาศร้อน เนื่องมาจากการลอยตัวขึ้นที่รุนแรงของอากาศร้อน และยังสามารถเกิดขึ้นได้ในช่วง
ฤดูร้อนอีกด้วยลูกเห็บส่วนใหญ่จะมีขนาด
เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2-3
มิลลิเมตร แต่บางทีอาจมีขนาดใหญ่ถึงหลาย
เซนติเมตรหรือใหญ่กว่านั้น ลูกเห็บขนาด
เมล็ดถั่วจนถึงขนาด
ลูกกอล์ฟนั้นเป็นขนาดที่พบเห็นได้ทั่วไป เมื่อผ่าลูกเห็บออกจะเห็นชั้นหลายๆ ชั้นซ้อนกันอยู่ จำนวนชั้นบอกได้ว่าลูกเห็บนี้ถูกพัดขึ้นไปสูงขึ้นกี่ครั้ง โดยชั้นข้างในจะมีสีน้ำเงิน แล้วชั้นต่อไปสีจะจางลงเรื่อยๆ จนถึงสีขาวสถิติของลูกเห็บที่หนักที่สุดในโลกนั้น ตกที่ เมือง
คอฟฟีย์วิลล์ (Coffeyville)
รัฐแคนซัส ในวันที่
3 กันยายน พ.ศ. 2513 โดยหนักถึง 770
กรัม (หรือ 1.7
ปอนด์) มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 14.5 เซนติเมตร (5.7
นิ้ว) ส่วนลูกเห็บที่ขนาดใหญ่ที่สุดนั้นตกที่
ออโรรา (Aurora)
รัฐเนแบรสกา ในวันที่
22 มิถุนายน พ.ศ. 2546 ซึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 17.8 เซนติเมตร (7 นิ้ว) แต่มีน้ำหนักน้อยกว่า อาจเนื่องมาจากมีบางส่วนแตกหลุดไปในระหว่างตกกระทบบ้านการตกลงมาของน้ำแข็งอีกประเภทที่มีขนาดใหญ่กว่าลูกเห็บเรียกว่า megacryometeors