วะฮาบีย์

วะฮาบีย์ (อาหรับ: الوهابية‎, อัลวะฮ์ฮาบิยะฮ์) เป็นกลุ่มเคลื่อนไหวทางศาสนาและลัทธิอิสลามที่ก่อตั้งโดยมุฮัมมัด อิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ โดยสาวกกล่าวว่าเป็น "อนุรักษ์นิยมสุดโต่ง", "ขวาจัด"[1] "เคร่งครัด",[2] "มูลฐานนิยม",[3] หรือ "พิวริแทนต์"[4][5] ในฐานะ "ขบวนการปฏิรูป" อิสลาม เพื่อฟื้นฟู "การสักการะเอกเทวนิยมอันบริสุทธิ์" (เตาฮีด)[6][7] ส่วนผู้ต่อต้านเรียกว่า "ขบวนการลัทธิเบี่ยงเบน",[7] "ลัทธิเลวทราม"[8] และผู้บิดเบือนอิสลาม[2] คำว่าวะฮาบีย์ มักใช้โต้เถียงและสาวกทั่วไปไม่ใช้คำนี้ โดยกล่าวถึงลัทธินี้ว่า ซะละฟี หรือ มุวะฮ์ฮิด[9][10] อ้างว่า เพื่อเน้นในหลักการ เตาฮีด ("ความเป็นเอกลักษณ์" และ "ความเป็นเอกภาพ" ของพระเป็นเจ้า)[11] หรือเอกเทวนิยม โดยห้ามมุสลิมในการทำ ชิรก์ (บูชาเทวรูป)[12]ลัทธินี้ดำเนินตามหลักเทววิทยาของอิบน์ ตัยมียะฮ์ และมัซฮับฮันบะลี [6] แม้ว่าส่วนน้อยของผู้นำสำนักฮันบะลีปฏิเสธมุมมองของอิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ เนื่องจากอิทธิพลของออตโตมัน[5]วะฮาบีย์ ถูกตั้งชื่อตามมุฮัมมัด อิบน์ อับดุลวะฮ์ฮาบ (ค.ศ. 1703–1792).[6][13][14][15][16] เขาเริ่มขบวนการปฏิรูปทั่วแคว้นนัจด์[6][17] สนับสนุนการกวาดล้างการปฏิบัติของซุนนีไปทั่ว เช่น การเคารพคนดีและการเยี่ยมเยียนสุสานของพวกเขาซึ่งทำกันอยู่ทั่วโลกอิสลาม แต่เขาถือว่าเป็นการบูชาบุคคลและเป็นสิ่งอุตตริในศาสนาอิสลาม (บิดอะฮ์)[6][11][18]มุสลิมทั้งซุนนีและชีอะฮ์ส่วนใหญ่ทั่วโลกปฏิเสธการตีความของวะฮาบีย์ และมุสลิมหลายคนโต้แย้งพวกเขาว่าเป็นก๊ก หรือ "ลัทธิเลวทราม"[8] บรรดาอุละมาอ์ รวมไปถึงผู้ที่มาจากมหาวิทยาลัยอัลอัซฮัร ปรักปรำวะฮาบีย์อยู่หลายคำ เช่นคำว่า "ความศรัทธาของซาตาน"[19] วะฮาบีย์ ถูกกล่าวหาว่าเป็น "ต้นกำเนิดของการก่อการร้ายทั่วโลก",[20][21] เป็นแรงบันดาลใจแก่รัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์[22] และก่อให้เกิดความแตกแยกในสังคมมุสลิม โดยการกล่าวหามุสลิมที่ไม่ยอมรับคำนิยามของวะฮาบีย์ในฐานะเอกเทวนิยมว่า พวกนอกรีต[6][23] (ตักฟีร) และแสดงความบริสุทธิ์ต่อการฆ่า[24] ลัทธินี้ถูกวิจารณ์จากการทำลายอนุสรณ์นักบุญ, สุสาน และสิ่งก่อสร้างกับโบราณวัตถุของมุสลิมและไม่ใช่มุสลิม[25][26][27]

แหล่งที่มา

WikiPedia: วะฮาบีย์ http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2013/04/... http://www.beliefnet.com/Faiths/Islam/2001/12/Fund... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/634039/W... http://www.dawn.com/news/1029713 http://oxfordbibliographiesonline.com/?wicket:inte... http://wolfpangloss.files.wordpress.com/2008/02/ma... http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/CHRG-108shrg91326/pdf... //lccn.loc.gov/2015951183 http://www.cfr.org/world/cultural-terrorism-wahhab... //doi.org/10.1017%2FCBO9781139047586.011