สิงโตทะเลกาลาปาโกส (อังกฤษ: Galápagos sea lion; ชื่อวิทยาศาสตร์: Zalophus wollebaeki) สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในอันดับสัตว์กินเนื้อ จำพวกสิงโตทะเลชนิดหนึ่ง สิงโตทะเลกาลาปาโกส อยู่ในสกุลเดียวกันกับสิงโตทะเลแคลิฟอร์เนีย (Z. californianus) แต่มีขนาดเล็กกว่า นับเป็นสิงโตทะเลหรือแมวน้ำเพียงชนิดเดียวเท่านั้น ที่ไม่ได้อาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีอุณหภูมิหนาวเย็น หรือเขตขั้วโลก แต่อาศัยอยู่ในเขตร้อนใกล้เส้นศูนย์สูตร สันนิษฐานว่าคงเป็นเพราะในโลกยุคน้ำแข็ง มีกระแสน้ำเย็นทั้งเหนือและใต้ได้พัดพาเอาบรรพบุรุษของสิงโตทะเลกาลาปาโกส เดินทางมายังที่หมู่เกาะกาลาปาโกส อันเป็นสถานที่แห่งเดียวที่จะมีการพบเห็นสิงโตทะเลกาลาปาโกสได้สิงโตทะเลกาลาปาโกส พบอาศัยอยู่แทบทุกเกาะในหมู่เกาะกาลาปาโกส[2] ตัวผู้เมื่อโตเต็มที่มีน้ำหนักประมาณ 225 กิโลกรัม โดยจะมีอาณานิคมหรืออาณาเขตเป็นของตนเอง ประกอบด้วยตัวเมียราว 30 ตัว และลูก ๆ อีกจำนวนหนึ่ง ตัวผู้จะแสดงความเป็นเจ้าของหรือผู้ครอบครองด้วยการดำผุดดำว่ายในน้ำใกล้ชายฝั่ง เพื่อป้องกันตัวผู้ตัวอื่นบุกรุกเข้ามา ซึ่งการกระทำเช่นนี้จะทำให้ตัวผู้ตัวนั้นเหนื่อยล้าในเวลาประมาณ 4-8 สัปดาห์ เป็นการเปิดโอกาสให้ตัวผู้ตัวอื่นเข้ามาแย่งอาณาเขตและตัวเมียทั้งหมด ตัวผู้ที่พ่ายแพ้จะหลบไปพักฟื้นกันเป็นกลุ่มในสถานที่อื่น ซึ่งจะมีแต่ตัวผู้ที่มีสภาพเช่นเดียวกันรวมตัวกัน เพื่อรอเวลาบุกชิงอาณาเขตคืน สิงโตทะเลกาลาปาโกสกินปลาและสัตว์น้ำต่าง ๆ เป็นอาหารหลัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งปลาซาร์ดีน สามารถออกไปหาอาหารได้ไกลถึง 15 กิโลเมตรในทะเล แต่ก็มีความเสี่ยงที่จะะจอกับศัตรูตามธรรมชาติด้วย เช่น ปลาฉลาม และวาฬเพชฌฆาต[2]สิงโตทะเลกาลาปาโกส มีฤดูผสมพันธุ์ที่ยาวนานตั้งแต่เดือนพฤษภาคม-มกราคม ในปีถัดไป ออกลูกครั้งละ 1 ตัว ลูกสิงโตทะเลจะดูดกินนมแม่จนอายุได้ 1 ขวบ และจะได้รับการป้องกันดูแลจนอายุได้ 3 ขวบ[2] ในขณะที่แม่สิงโตทะเลออกไปหาอาหาร จะมีสิงโตทะเลตัวเมียตัวอื่นทำหน้าที่ดูแลแทน ขณะเดียวกันสิงโตทะเลตัวผู้ก็จะทำหน้าที่เฝ้าระวังภัยให้เช่นกันสิงโตทะเลกาลาปาโกส เป็นสัตว์ที่ไม่เกรงกลัวมนุษย์ มักเข้ามาอยู่ใกล้ ๆ เมื่อพบเจอมนุษย์ รวมถึงดำน้ำใกล้กับนักดำน้ำด้วย จึงถือเป็นสิ่งที่ดึงดูดใจประการหนึ่งที่เรียกผู้คนให้เดินทางมาท่องเที่ยวที่หมู่เกาะกาลาปาโกส[3] นอกจากนี้แล้วยังมีพฤติกรรมแย่งกินปลาจากร้านขายปลาบนเกาะซานตาครูซ ของหมู่เกาะกาลาปาโกสกับนกกระทุงสีน้ำตาล (Pelecanus occidentalis) อีกด้วย [4]