สเตรปโตมัยซิน
สเตรปโตมัยซิน

สเตรปโตมัยซิน

สเตรปโตมัยซิน (อังกฤษ: Streptomycin) เป็นยาปฏิชีวนะชนิดหนึ่งในกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ ซึ่งมีข้อบ่งใช้สำหรับรักษาโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหลายชนิด[2] รวมถึง วัณโรค, การติดเชื้อ Mycobacterium avium complex, เยื่อบุหัวใจอักเสบ, บรูเซลโลสิส, การติดเชื้อแบคทีเรียสกุลเบอโคเดอเรีย, กาฬโรค, ไข้กระต่าย, และไข้หนูกัด[2] กรณีวัณโรคระยะแสดงอาการนั้นมักจะใช้สเตรปโตมัยซินร่วมกับไอโซไนอะซิด, ไรแฟมพิซิน, และไพราซินาไมด์[3] ยานี้สามารถบริหารยาได้โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำและการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ[2]สเตรปโตมัยซินจัดเป็นยาในกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์[2] ซึ่งออกฤทธิ์ที่หน่วยย่อย 30 เอสของไรโบโซมแบคทีเรีย ทำให้แบคทีเรียนั้นๆไม่สามารถสร้างโปรตีนที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตและเพิ่มจำนวนได้ ส่งผลให้แบคทีเรียเซลล์นั้นๆตายไปในที่สุด[2] อาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้บ่อยจากการได้รับการรักษาด้วยสเตรปโตมัยซิน ได้แก่ อาการรู้สึกหมุน, อาเจียน, อาการชาบริเวณผิว, ไข้, และมีผื่นคัน[2] การใช้ยานี้ในหญิงตั้งครรภ์อาจทำให้ทารกหูหนวกแต่กำเนิดได้[2] แต่การใช้ยานี้ในหญิงที่กำลังให้นมบุตรนั้นพบว่าค่อนข้างมีความปลอดภัย[3] ทั้งนี้ ไม่แนะนำให้ใช้สเตรปโตมัยซินในผู้ป่วยที่มีโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้าย เนื่องจากอาจทำให้อาการของโรคแย่ลงได้[3]สเตรปโตมัยซินถูกค้นพบใน ค.ศ. 1943 จากเชื้อแบคทีเรีย Streptomyces griseus[4][5] โดยยานี้ได้ถูกจัดเป็นหนึ่งในรายการยาจำเป็นขององค์การอนามัยโลก (World Health Organization's List of Essential Medicines) ซึ่งเป็นรายการยาที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูง และมีความสำคัญเป็นลำดับแรกของระบบสุขภาพพื้นฐานของประชาชนในประเทศต่างๆ[6] ราคาสำหรับการขายส่งของสเตรปโตมัยซินในประเทศกำลังพัฒนามีมูลค่าระหว่าง 0.38 – 4.39 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อขนาดยาที่ต้องใช้ในหนึ่งวัน[7] ส่วนในสหรัฐอเมริกานั้น เฉพาะค่าใช้จ่ายของยาสเตรปโตมัยซินในการรักษาหนึ่งรอบนั้นมีมูลค่ามากกว่า 200 ดอลลาร์สหรัฐ[8]

สเตรปโตมัยซิน

ECHA InfoCard 100.000.323
ช่องทางการรับยา ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ, ฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
PDB ligand
ChEBI
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์
  • US: D (มีความเสี่ยง)
    เลขทะเบียน CAS
    มวลต่อโมล 581.574 g/mol
    สถานะตามกฏหมาย
    ชีวประสิทธิผล 84% ถึง 88% ในกรณีฉีดเข้ากล้ามเนือ (ประมาณ)[1] 0% โดยการรับประทาน
    PubChem CID
    AHFS/Drugs.com Monograph
    ChemSpider
    การขับออก ไต
    รหัส ATC
    DrugBank
    ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ 5 ถึง 6 ชั่วโมง
    ChEMBL
    KEGG
    สูตร C21H39N7O12
    Melting point 12 °C (54 °F)
    แบบจำลอง 3D (JSmol)
    UNII
    NIAID ChemDB

    แหล่งที่มา

    WikiPedia: สเตรปโตมัยซิน http://thorax.bmj.com/content/65/7/654.full http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.18508... http://www.leesandlin.com/articles/LosingTheWar.ht... http://www.medscape.com/viewarticle/409778 http://antibiotics.toku-e.com/antimicrobial_1099_1... http://www.toku-e.com/Assets/MIC/Streptomycin%20su... http://www.epa.gov/oppsrrd1/REDs/factsheets/0169fa... //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1116443 //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2200631 //www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10463905