ห้องปฏิบัติการแรงขับเคลื่อนไอพ่น หรือ
เจพีแอล (
อังกฤษ: Jet Propulsion Laboratory, JPL) เป็นศูนย์วิจัยและพัฒนาจากทุนของ
รัฐบาลกลางสหรัฐ และทุนจาก
องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ หรือนาซา ตั้งอยู่ในเมือง
ลาแคนาดา ฟลินทริดจ์ รัฐ
แคลิฟอร์เนีย[1] ประเทศ
สหรัฐอเมริกา แต่มักถูกเข้าใจว่าเป็นส่วนหนึ่งของเมือง
แพซาดีนา รัฐ
แคลิฟอร์เนีย เนื่องจากใช้
รหัสไปรษณีย์เดียวกัน
เจพีแอลถือกำเนิดขึ้นในปี 1930 ปัจจุบันอยู่ในการกำกับดูแลขององค์การ
นาซา และดำเนินงานโดย
สถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย หรือ แคลเทค (Caltech)
[2] หน้าที่หลักคือการสร้างและดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับภารกิจยานอวกาศไร้คนขับทั้งหมด นอกจากนี้ยังรับผิดชอบการดำเนินงานทั้งหมดของ
เครือข่ายอวกาศห้วงลึก (Deep Space Network, DSN) ซึ่งเป็นอีกหน่วยงานขององค์การนาซา โครงการที่สำคัญของศูนย์วิจัย
เจพีแอลได้แก่ ยานสำรวจ
มาร์สซายน์เอนซ์แลบบอราทอรี (Mars Science Laboratory) ซึ่งรวมถึงรถโรเวอร์
คิวริออซิตี (Curiosity), ยานสำรวจ
มาร์สรีคอนเนสเซนซ์ออร์บิเตอร์ (Mars Reconnaissance Orbiter), ยานสำรวจ
จูโน (Juno) ที่โคจรรอบ
ดาวพฤหัสบดี,
กล้องโทรทรรศน์รังสีเอกซ์นิวสตาร์ (NuSTAR), ดาวเทียม
สแมพ (SMAP) สำหรับตรวจสอบความชื้นของดินบนพื้นโลก, และ
กล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์ (Spitzer) นอกจากนี้
เจพีแอลยังดูแลฐานข้อมูลเทห์วัตถุขนาดเล็ก (Small-Body Database, SBDB) รวมถึงการรวบรวมและเผยแพร่รายชื่อและข้อมูลทางกายภาพของเทห์วัตถุขนาดเล็กในระบบสุริยะ (Small Solar-System Bodies, SSSB) ที่รู้จักทั้งหมดอีกด้วย ห้องควบคุมการบินอวกาศของ
เจพีแอล (Space Flight Operations Facility) และห้องจำลองสภาพอวกาศขนาด 25 ฟุต (Twenty-Five-Foot Space Simulator) ถูกประกาศให้เป็น
สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของชาติเจพีแอลก่อตั้งขึ้นจากแนวคิดของนาย
ธีโอดอร์ ฟอน คาร์มาน (Theodore von Kármán) ศาสตราจารย์ด้านวิศวกรรมการบินและอวกาศผู้มีชื่อเสียงของสถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนียในขณะนั้น วัตถุประสงค์เพื่อทำการค้นคว้าวิจัยด้านแรงขับเคลื่อนของ
จรวด โดยก่อนหน้า
สงครามโลกครั้งที่ 2 ทาง
กองทัพอากาศสหรัฐได้ใช้ผู้เชี่ยวชาญเหล่านี้ในการพัฒนาการวิ่งขึ้นโดยใช้ไอพ่น หรือ จาโตะ (Jet-Assisted Take-Off, JATO) เพื่อช่วยให้เครื่องบินทิ้งระเบิดสามารถบินขึ้นบนทางวิ่งที่สั้นลง หลังสิ้นสุดสงครามทางศูนย์วิจัยได้เปลี่ยนบทบาทมาเน้นการออกแบบจรวดและขีปนาวุธในนามของ
กองทัพสหรัฐ หลังจากนั้น ในช่วงต้นยุคของการสำรวจอวกาศ
เจพีแอลได้มีส่วนรวมในภาคกิจการส่ง
ดาวเทียมของสหรัฐ ทั้งการออกแบบระบบติดตาม ชิ้นส่วนของจรวดนำส่ง รวมไปถึงดาวเทียม (
เอ็กซ์พลอเรอร์ 1) ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้มีการผนวกศูนย์วิจัยแห่งนี้เป็นส่วนหนึ่งของ
นาซาในปี 1958 ซึ่งขณะนั้นยังเป็นหน่วยงานด้านอวกาศของพลเรือนที่เพิ่งตั้งขึ้นใหม่ นับถึงวันนี้ ศูนย์วิจัย
เจพีแอลได้มีส่วนช่วยให้เกิดโครงการสำรวจอวกาศในระบบสุริยะที่สำคัญของมนุษยชาติ ได้แก่
โครงการเซอร์เวเยอร์ (Surveyor),
โครงการมาริเนอร์ (Mariner),
โครงการวอยเอจเจอร์ (Voyager),
โครงการไวกิ้ง (Viking), ยานอวกาศ
กาลิเลโอ (Galileo), และยานสำรวจ
กัสซีนี–เฮยเคินส์ (Cassini–Huygens) เป็นต้น