อัลกออิดะฮ์ (อาหรับ: القاعدة‎‎, al-Qā`ida "ฐาน") หรือ แอล-ไคดา (อังกฤษ: al-Qaeda) เป็นกลุ่มก่อการร้ายอิสลามสากล ก่อตั้งโดย อุซามะฮ์ บิน ลาดิน, อับดุลลาห์ อัซซัม (Abdullah Azzam)[44] และนักรบอื่นอีกหลายคน บางช่วงระหว่างเดือนสิงหาคม 2531[45] และปลายปี 2532[46] โดยมีจุดกำเนิดย้อนไปถึงสงครามในอัฟกานิสถานของโซเวียต[47][48] อัลกออิดะฮ์ปฏิบัติการเป็นเครือข่ายประกอบด้วยกองทัพไร้รัฐหลายชาติ[49] และกลุ่มญิฮัดวะฮะบีย์อิสลามสุดโต่ง[50] คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ องค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ สหภาพยุโรป สหรัฐอเมริกา รัสเซีย อินเดียและอีกหลายประเทศประกาศให้เป็นองค์การก่อการร้าย อัลกออิดะฮ์ดำเนินการโจมตีต่อเป้าหมายที่องค์การถือเป็นกาฟิร (kafir)[51] ระหว่างสงครามกลางเมืองซีเรีย กลุ่มแยกอัลกออิดะฮ์เริ่มต่อสู้กันเอง ตลอดจนชาวเคิร์ดและรัฐบาลซีเรียอัลกออิดะฮ์โจมตีต่อเป้าหมายพลเรือนและทหารในหลายประเทศ ซึ่งรวมวินาศกรรม 11 กันยายน เหตุระเบิดสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐ พ.ศ. 2541 และเหตุระเบิดที่บาหลี พ.ศ. 2545 รัฐบาลสนองวินาศกรรม 11 กันยายนโดยการเปิดฉาก "สงครามต่อต้านการก่อการร้าย" ด้วยการสูญเสียผู้นำคนสำคัญ จนถึงอุซามะฮ์ บิน ลาดิน ปฏิบัติการของอัลกออิดะฮ์จึงตกจากการปฏิบัติที่ควบคุมจากเบื้องบนเป็นการปฏิบัติโดยกลุ่มที่สัมพันธ์และผู้ลงมือเดี่ยวเทคนิคเฉพาะที่อัลกออิดะฮ์ใช้มีการโจมตีพลีชีพและการระเบิดหลายเป้าหมายพร้อมกัน[52] กิจกรรมที่ถือว่ามาจากอัลกออิดะฮ์อาจเกี่ยวข้องกับสมาชิกของขบวนการซึ่งสวามิภักดิ์ต่ออุซามะฮ์ บิน ลาดิน หรือปัจเจกบุคคล "ที่เชื่อมโยงกับอัลกออิดะฮ์" จำนวนมากซึ่งผ่านการฝึกในค่ายแห่งหนึ่งในประเทศอัฟกานิสถาน ปากีสถาน อิรักหรือซูดานซึ่งมิได้สวามิภักดิ์ต่ออุซามะฮ์ บิน ลาดิน[53] อุดมการณ์อัลกออิดะฮ์มีการเปลื้องอย่างสมบูรณ์จากอิทธิพลต่างชาติทั้งหมดในประเทศมุสลิม และการสถาปนาเคาะลิฟะฮ์อิสลามใหม่ทั่วโลก[5][54][55] ในบรรดาความเชื่อที่เป็นของสมาชิกอัลกออิดะฮ์ คือ การพิพากษาว่าพัทธมิตรคริสต์–ยิวกำลังคบคิดเพื่อทำลายศาสนาอิสลาม[56] เนื่องจากเป็นญิฮัดซะละฟี (Salafist jihadist) พวกเขาเชื่อว่า ฆ่าพลเรือนได้ตามศาสนา และพวกเขาเพิกเฉยต่อบทประพันธ์ศาสนาทุกส่วนซึ่งอาจตีความว่าห้ามฆ่าพลเรือนและการต่อสู้สองฝ่าย (internecine)[1][57] อัลกออิดะฮ์ยังคัดค้านสิ่งที่มองว่าเป็นกฎหมายมนุษย์สร้าง และต้องการแทนด้วยกฎหมายชะรีอะห์อย่างเข้มงวด[58]อัลกออิดะฮ์ยังรับผิดชอบต่อการปลุกปั่นความรุนแรงระหว่างนิกายในบรรดามุสลิม[59] ผู้นำอัลกออิดะฮ์ถือว่ามุสลิมเสรีนิยม ชีอะฮ์ ซูฟีและนิกายอื่นว่านอกรีตและโจมตีสุเหร่าและการประชุมของกลุ่มเหล่านี้[60] นับแต่อุซามะฮ์ บิน ลาดินเสียชีวิตในปี 2554 อัยมัน อัซเซาะวาฮิรี ชาวอียิปต์ เป็นหัวหน้าองค์การ