บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งอิชิดะ มิตสึนาริ (ญี่ปุ่น: 石田 三成 โรมาจิ: Ishida Mitsunari, ค.ศ. 1559 - 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 1600) เป็นขุนศึกที่รับใช้โทโยโตมิ ฮิเดโยชิ และเป็นผู้นำกองทัพตะวันตกในยุทธการที่เซกิงาฮาระอิชิดะ มิตสึนาริ เกิดเมื่อค.ศ. 1559 ที่แคว้นโอมิ (จังหวัดชิงะในปัจจุบัน) เป็นบุตรชายคนรองของอิชิดะ มาซัตสึงุ (ญี่ปุ่น: 石田 正継 โรมาจิ: Ishida Masatsugu) และมีพี่ชายคือ อิชิดะ มาซาซูมิ (ญี่ปุ่น: 石田 正澄 โรมาจิ: Ishida Masazumi) ตระกูลอิชิดะเป็นซามูไรข้ารับใช้ของตระกูลอาซาอิ ซึ่งในขณะนั้นมีผู้นำคืออาซาอิ นางามาซะ หลังจากที่ตระกูลอาซาอิสูญสิ้นลงเมื่อค.ศ. 1573ด้วยน้ำมือของโอดะ โนบูนางะ สามพ่อลูกตระกูลอิชิดะจึงเข้ารับใช้ตระกูลโอดะต่อมาอิชิดะ มิตสึนาริ มีความสามารถทางด้านการบริหารและการคลัง ผิดกับซามูไรร่วมสมัยโดยทั่วไปซึ่งเน้นการทหารเป็นหลัก ในสมัยการปกครองของโทโยโตมิ ฮิเดโยชิ มิตสึนาริจึงได้รับแต่งตั้งเป็นบูเงียว (ญี่ปุ่น: 奉行 โรมาจิ: Bugyō) ซึ่งมีหน้าที่ทางด้านการบริหารปกครอง และยังได้รับการแต่งตั้งเป็นไดเมียวผู้ปกครองปราสาทซะวะยะมะ (ญี่ปุ่น: 佐和山城 โรมาจิ: Sawayama-jō แถบเมืองฮิโกเนะในปัจจุบัน) ในช่วงการบุกครองเกาหลีของญี่ปุ่น (พ.ศ. 2135–2141) ไทโกฮิเดโยชิได้แต่งตั้งให้มิตสึนาริเป็นผู้ตรวจการตรวจสอบการทำงานของบรรดาขุนศึกที่ยกทัพไปรุกรานอาณาจักรโชซ็อน มิตสึนาริรายงานกลับมายังไทโกว่าการรุกรานนั้นไม่มีประสิทธิภาพ สร้างความไม่พอใจแก่บรรดาขุนศึกระดับสูงที่นำการรุกรานเกาหลีเป็นอย่างมากก่อนที่ไทโกฮิเดโยชิจะถึงแก่อสัญกรรมลงในค.ศ. 1598 ได้ทำการแต่งตั้งให้อิชิดะ มิตสึนาริ เป็นหนึ่งในคณะ โกบูเงียว (ญี่ปุ่น: 五奉行 โรมาจิ: Go-Bugyō) หรือรัฐมนตรีทั้งห้า เพื่อคอยบริหารดูแลอาณาเขตของฮิเดโยชิในช่วงที่โทโยโตมิ ฮิเดโยริ (ญี่ปุ่น: 豊臣秀頼 โรมาจิ: Toyotomi Hideyori) ผู้เป็นทายาทของฮิเดโยชิยังอยู่ในวัยเยาว์