เจมส์ เฟนิมอร์ คูเปอร์ (อังกฤษ: James Fenimore Cooper; 15 กันยายน ค.ศ. 1789 – 14 กันยายน ค.ศ. 1851) เป็นนักเขียนอเมริกัน คนสำคัญในยุคก่อนหน้านาธาเนียล ฮอร์ธอร์น (ค.ศ. 1804-64) และเฮอร์มัน เมลวิลล์ (ค.ศ. 1819-91) คูเปอร์เกิดทางตอนเหนือของรัฐนิวยอร์ก ครอบครัวของเขาทำกินอยู่บนที่ดินโดยเลี้ยงลูกถึงสิบสามคน แต่มีชีวิตรอดพ้นวัยเด็กมาได้เพียงเจ็ดคนเท่านั้น ชีวิตในเมืองห่างไกลในยุคเริ่มแรก ได้กลายมาเป็นฉากให้แก่นวนิยายเรื่องโด่งดังที่สุดของคูเปอร์ คือ Leatherstocking Tales ห้าเรื่อง ซึ่งในจำนวนนี้ The Last of the Mohicans (ค.ศ. 1826) มีชื่อมากที่สุด โดยเขาได้สร้างแม่แบบของชายในดินแดนห่างไกลในศตวรรษที่สิบแปด คือ แนตตี บัมพ์โพ พร้อมกับชิงแกชกูค สหายชาวโมฮิแคนหลังจากเล่นพิเรนทร์ประดามีจนถูกขับไล่จากเยล หนุ่มน้อยคูเปอร์เข้าสู่อ้อมอกทหารเรือ ซึ่งก็นำมาสู่ฉากนวนิยายท้องทะเลอันเป็นที่ฮือฮาที่เขาจะเขียนต่อไป ห้าปีต่อมาคูเปอร์ออกจากทหารและแต่งงาน (กับหญิงสาวในตระกูลเจ้าของที่ดิน) จากนั้นสิบปีเป็นช่วงเวลาที่เขาจับโน่นฉวยนี่ในทางศิลปะ เคราะห์ร้ายในด้านเงินทอง ประกอบกับคำท้าจากภรรยา ส่งให้คูเปอร์เริ่มหันมาเอาดีทางเขียนนวนิยาย ซึ่งได้นำพาชื่อเสียงและความมั่งมีมาเขาภายในไม่ช้า คูเปอร์ไปเป็นกงสุลสหรัฐฯในลียง ประเทศฝรั่งเศส อยู่หกปี ก่อนจะกลับมาสู่การถกเถียงและการฟ้องคดีในนิวยอร์ก แต่กระนั้นก็ได้สร้างงานชั้นเยี่ยมไปจนกระทั่งเสียชีวิตเมื่ออายุ 62The press, like fire, is an excellent servant, but a terrible master.
สื่อมวลชนนั้นเหมือนไฟ เป็นคนรับใช้ที่ยอดเยี่ยม แต่เป็นนายที่ยอดแย่)—  เจมส์ เฟนิมอร์ คูเปอร์