เล่าปี่
เล่าปี่

เล่าปี่

เล่าปี่ (ค.ศ. 160 – 10 มิถุนายน ค.ศ. 223) [1] หรือชื่อในภาษาจีนกลางว่า หลิว เป้ย์ ( การออกเสียง (วิธีใช้·ข้อมูล) ; จีนตัวย่อ: 刘备; จีนตัวเต็ม: 劉備; พินอิน: Liú Bèi; เวด-ไจลส์: Liu2 Pei4) มีชื่อรองว่า เหี้ยนเต๊ก หรือ เสวียนเต๋อ (玄德) เป็นขุนศึกในสมัยปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออก ผู้ก่อตั้งและผู้ปกครองคนแรกของจ๊กก๊กในยุคสามก๊ก แม้จะเริ่มต้นด้วยความล้มเหลวเมื่อเทียบกับคู่แข่ง ทั้งยังปราศจากขุมกำลังและสถานะทางสังคมดังที่คู่แข่งมี แต่นานวันเข้าเล่าปี่ก็ได้การสนับสนุนจากกลุ่มผู้ภักดีต่อราชวงศ์ฮั่นซึ่งต่อต้านโจโฉ ขุนศึกผู้สามารถควบคุมการปกครองส่วนกลางรวมถึงพระเจ้าเหี้ยนเต้จักรพรรดิหุ่นเชิดไว้ได้ ครั้นแล้วเล่าปี่ก็ขับเคลื่อนขบวนการประชาชนเพื่อรื้อฟื้นราชวงศ์ฮั่น จนก่อตั้งดินแดนของตนซึ่งกินอาณาเขตที่ปัจจุบันคือมณฑลเสฉวน เมืองฉงชิ่ง มณฑลกุ้ยโจว มณฑลหูหนาน และบางส่วนของมณฑลกานซู่กับมณฑลหูเป่ย์ในทางวัฒนธรรมแล้ว สืบเนื่องความโด่งดังของนวนิยายสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 14 เรื่อง สามก๊ก เล่าปี่จึงได้รับการมองว่าเป็นผู้ปกครองที่โอบอ้อมอารี รักใคร่ปวงประชา และเลือกสรรคนดีเข้าปกครองบ้านเมือง เรื่องแต่งเหล่านี้เป็นไปเพื่อยกตัวอย่างเชิงสดุดีผู้ปกครองที่ยึดมั่นคุณธรรมแบบขงจื๊อ เช่นความซื่อสัตย์จงรักภักดีและความเมตตากรุณา แต่ในทางประวัติศาสตร์แล้ว เล่าปี่ยึดถือเล่าจื๊อมากกว่า เฉกเช่นเดียวกับผู้ปกครองหลาย ๆ คนแห่งราชวงศ์ฮั่น ทั้งเขายังเป็นนักการเมืองที่ชาญฉลาด เป็นผู้นำที่ความสามารถฉายออกมาในแบบนักนิตินิยม ความนับถือขงจื๊อของเล่าปี่นั้นได้รับการแต่งเติมมากกว่าของผู้ก่อตั้งรัฐคู่แข่งอย่างโจผีกับซุนกวน ผู้ซึ่งบริหารบ้านเมืองอย่างนิตินิยมเต็มรูปแบบ ปรัชญาการเมืองของเล่าปี่สามารถอธิบายได้ด้วยสำนวนจีนที่ว่า "ขงจื๊อเพียงเปลือกนอก แต่นิตินิยมเป็นเนื้อแท้" (儒表法里; 儒表法裡; rú biǎo fǎ lǐ; ju2 piao3 fa3 li3) เป็นรูปแบบการปกครองที่กลายเป็นบรรทัดฐานหลังจากการสถาปนาราชวงศ์ฮั่น [lower-alpha 1]

เล่าปี่

พระราชบุตร
ราชวงศ์ ราชสกุลเล่า (หลิว)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. 219 – 15 พฤษภาคม ค.ศ. 221
พระนามเต็มรัชศกพระนามหลังสิ้นพระชนม์
พระนามเต็ม
ชื่อสกุล: หลิว/เล่า (劉)
ชื่อตัว: เป้ย์/ปี่ (備)
ชื่อรอง: เสฺวียนเต๋อ/เหี้ยนเต๊ก (玄德)
รัชศก
จางอู่ (章武): ค.ศ. 221-223
พระนามหลังสิ้นพระชนม์
จักรพรรดิเจาเลี่ย (昭烈皇帝)
ฝังพระศพ สุสานฮุ่ยหลิง เมืองเฉิงตู มณฑลเสฉวน
ครองราชย์ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 221 – 10 มิถุนายน ค.ศ. 223
พระราชบิดา เล่าเหง
สวรรคต 10 มิถุนายน พ.ศ. 766 (63 ปี)
เป๊กเต้เสีย (ไป๋ตี้เฉิง) จ๊กก๊ก
(ปัจจุบันคืออำเภอเฟิ่งเจี๋ย เมืองฉงชิ่ง)
ถัดไป เล่าเสี้ยน
ประสูติ ค.ศ. 160
อำเภอตุ้นก้วน เมืองจัวจวิ้น จักรวรรดิฮั่น
(ปัจจุบันคืออำเภอจัวโจว เมืองเป่าติ้ง มณฑลเหอเป่ย์)
คู่อภิเษก