ในทางการเมืองและสังคมวิทยา แบ่งแยกแล้วปกครอง (อังกฤษ: divide and rule มาจากภาษาละติน divide et impera) เป็นการรวมยุทธศาสตร์การเมือง การทหารและเศรษฐกิจในการได้มาซึ่งและรักษาอำนาจโดยการแยกอำนาจรวมศูนย์ที่ใหญ่กว่าออกเป็นส่วนเล็ก ๆ ที่แต่ละส่วนมีอำนาจน้อยกว่าผู้ที่กำลังใช้ยุทธศาสตร์ดังกล่าว มโนทัศน์นี้หมายถึง ยุทธศาสตร์ที่แยกโครงสร้างอำนาจที่มีอยู่และป้องกันกลุ่มอำนาจที่เล็กกว่ามิให้รวมกันขึ้นองค์ประกอบของเทคนิคนี้ มีในประวัติศาสตร์ ยุทธศาสตร์นี้ได้ถูกใช้ในหลายทางโดยจักรวรรดิที่มุ่งขยายดินแดนออกไปมโนทัศน์ดังกล่าวยังมีการกล่าวถึงเป็นยุทธศาสตร์สำหรับการดำเนินการทางตลาดในทางเศรษฐศาสตร์เพื่อนำผู้เล่นส่วนมากออกจากตลาดแข่งขัน