128 °C, 401 K, 262 °F
โดพามีน (
อังกฤษ: Dopamine) เป็นสารประกอบอินทรีย์ในกลุ่มเดียวกัน แคทิคอลลามีน และ เฟนเอทิลเอมีน ซึ่งมีความสำคัญกับสมองและร่างกาย ซื่อโดพามีน ได้จากโครงสร้างทางเคมี ซึ่งสังเคราะห์โดยการเปลี่ยนหมู่กรดอินทรีย์ของ L-DOPA ( L-3,4-dihydroxyphenylalanine
) ให้เป็นหมู่อะมิโน ซึ่งเป็นสารเคมีที่ผลิตขึ้นในสมองและไต และพบว่าพืชและสัตว์บางชนิดก็สามารถสังเคราะห์ได้เช่นกันใน
สมอง โดพามีนทำหน้าที่เป็น
สารสื่อประสาท (neurotransmitter) คอยกระตุ้น ตัวรับโดพามีน (dopamine receptor) โดพามีนทำหน้าที่เป็น
ฮอร์โมนประสาท (neurohormone) ที่หลั่งมาจากสมองส่วน
ไฮโปทาลามัส (hypothalamus) หน้าที่หลักของฮอร์โมนตัวนี้คือยับยั้งการหลั่ง
โปรแลคติน (prolactin) จาก
ต่อมใต้สมองส่วนหน้า (anterior pituitary)โดพามีนสามารถใช้เป็นยา ซึ่งมีผลต่อระบบประสาทซิมพาเทติก (sympathetic nervous system) โดยมีผลลัพธ์คือ อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น แรงดันโลหิตเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม เมื่อโดพามีนไม่สามารถผ่าน
โครงสร้างกั้นระหว่างเลือดและสมอง (blood-brain barrier) โดพามีนที่ใช้เป็นยา จะไม่มีผลโดยตรงต่อระบบประสาทส่วนกลาง การเพิ่มปริมาณของโดพามีนในสมองของผู้ป่วยที่เป็นโรคต่างๆ เช่น พาร์คินสัน สามารถให้สารตั้งต้นแบบสังเคราะห์แก่โดพามีน เช่น L-DOPA เพื่อให้สามารถผ่านโครงสร้างกั้นระหว่างเลือดและสมองได้โดพามีนเป็น
สารสื่อประสาทกลุ่ม
แคทีโคลามีน (catecholamines) ที่สร้างมาจาก
กรดอะมิโนไทโรซีน (tyrosine) โดยอาศัยการทำงานของ
เอนไซม์ไทโรซีนไฮดรอกซิเลส (tyrosine hydroxylase) ใน
สมอง มีปริมาณโดพามีนประมาณร้อยละ 80 ของสารกลุ่มแคทีโคลามีนที่ถูกสร้างขึ้นทั้งหมด นอกจากนี้โดพามีนยังจัดเป็นนิวโรฮอร์โมน (neurohormone) ที่หลั่งจากสมองส่วน
ไฮโปธาลามัส ซึ่งทำหน้าที่ยับยั้งการหลั่ง
โปรแลกตินจากกลีบส่วนหน้าของ
ต่อมพิทูอิตารีเมื่อโดพามีนถูกปลดปล่อยจาก
เซลล์ประสาทโดพามีนแล้ว จะมีผลต่อสมองส่วนต่างๆ ในหลายด้าน ซึ่งได้แก่โดพามีนออกฤทธิ์ผ่าน
ตัวรับโดพามีนที่เป็น
โปรตีนซึ่งอยู่บน
เยื่อหุ้มเซลล์ ตัวรับโดพามีนทุกชนิดจัดอยู่ในกลุ่มตัวรับที่จับอยู่กับ
โปรตีนจี (G-protein-coupled receptor)โดพามีนที่ถูกปลดปล่อยออกมาที่
ไซแนปติกเคล็ฟท์ (synaptic cleft) แล้วอาจถูกทำลายได้ 3 วิธี คือ