ไม้ขีดไฟ คืออุปกรณ์ที่ใช้สำหรับจุดไฟ ทำจากแท่งไม้อันเล็กๆ และมีสารติดไฟชุบอยู่ที่ปลายข้างหนึ่งเรียกว่า หัวไม้ขีด ไม้ขีดไฟมักขายในบรรจุภัณฑ์เป็นกล่องเรียกว่า กลักไม้ขีด เวลาจุดไฟจะใช้หัวไม้ขีดฝนลงไปกับพื้นผิวขรุขระหรือพื้นผิวที่ทำมาเฉพาะข้างกล่อง ความร้อนจากการฝนหัวไม้ขีดจะทำให้ไม้ขีดติดไฟไม้ขีดไฟมีบทบาทในการใช้ชีวิตของมนุษย์มาก ในยุคก่อนที่จะมีไฟแช็ก เนื่องจากมนุษย์มีความจำเป็นที่จะต้องใช้พลังงานไฟ แต่ในเมืองคนกลับใช้ไม้ขีดไฟลดลง และหันไปใช้ไฟแช็กมากขึ้น ปัจจุบันมีการใช้ไม้ขีดไฟในบางโอกาสและในชนบทเท่านั้น แต่จุดเด่นของไม้ขีดไฟที่ดีกว่าไฟแช็กคือมีความปลอดภัยสูงกว่า