ฮิวริสติกโดยความเข้าถึงได้ง่าย (ของข้อมูล) หรือ
ฮิวริสติกโดยความพร้อมใช้งาน[1] (
อังกฤษ: availability heuristic) เป็นทางลัดการแก้ปัญหา (
ฮิวริสติก) โดยอาศัยตัวอย่างต่าง ๆ ที่นึกขึ้นได้เป็นอย่างแรกวิธีแก้ปัญหาชนิดนี้อาศัยไอเดียว่า ถ้าเราสามารถระลึกถึงอะไรได้ง่าย ๆ สิ่งนั้นจะต้องมีความสำคัญและเพราะเหตุนั้น เรามักจะให้น้ำหนักกับข้อมูลที่ใหม่ที่สุด ทำให้มีความคิดเห็นเอนเอียงไปทางข่าวล่าสุด
[2]นอกจากนั้นแล้ว สิ่งที่เรานึกได้เกี่ยวกับผลของการกระทำหนึ่ง ๆ จะมีความสัมพันธ์กับความรู้สึกเกี่ยวกับความสำคัญของผลนั้น ๆ กล่าวอีกอย่างก็คือ ผลของการกระทำยิ่งระลึกถึงได้ง่ายแค่ไหน เราก็จะรู้สึกว่าผลนั้นมีความสำคัญยิ่งขึ้นเท่านั้นคือ เราไม่ได้เพียงแค่พิจารณาถึงข้อมูลที่ระลึกได้เมื่อทำการตัดสินใจแต่เรายังใช้ความยากง่ายในการนึกถึงสิ่งนั้นเป็นข้อมูลอีกอย่างหนึ่งในการตัดสินใจซึ่งมีผลเด่นที่สุดอย่างหนึ่งคือ เราจะใช้ข้อมูลที่ระลึกได้ในการตัดสินใจถ้าข้อมูลนั้นไม่ได้ทำให้เกิดความน่าสงสัยเพราะยากที่จะระลึกถึง
[3]มีหลักวิธีแก้ปัญหา 3 อย่างที่เราใช้เมื่อไม่แน่ใจซึ่งช่วยลดความซับซ้อนในการประเมิน
ความน่าจะเป็นหรือในการพยากรณ์ผล โดยใช้กระบวนการตัดสินใจที่ง่ายกว่า (
ฮิวริสติก) คือแม้ว่า การแก้ปัญหาโดยความเข้าถึงได้ง่ายของตัวอย่างและสถานการณ์บางครั้งจะได้ผลดี แต่ว่าจริง ๆ แล้ว ความง่ายต่อการคิดถึงเหตุการณ์หนึ่ง ๆ ไม่ได้เป็นตัวสะท้อนที่ดีว่าเหตุการณ์นี้มี
ความน่าจะเป็นจริง ๆ ในชีวิตเท่าไร
[5] ยกตัวอย่างเช่น ถ้าถามนักศึกษามหาวิทยาลัยว่า มีนักศึกษามาจากจังหวัดเลยหรือจังหวัดตากมากกว่ากัน คำตอบก็มักจะอาศัยข้อมูลตัวอย่างที่นักศึกษาจะระลึกได้
[6] (แต่อาจจะไม่ตรงกับความเป็นจริง)