การรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า (อังกฤษ: electroconvulsive therapy; ย่อ: ECT) เดิมเรียก การช็อกไฟฟ้า เป็นการรักษามาตรฐานทางจิตเวชศาสตร์ซึ่งเหนี่ยวนำให้ผู้ป่วยชักด้วยไฟฟ้าเพื่อการแก้การเจ็บป่วยทางจิตเวช ปกติ ECT ใช้เป็นการรักษาวิธีสุดท้ายสำหรับโรคซึมเศร้า จิตเภท อาการฟุ้งพล่านและอาการเคลื่อนไหวน้อยหรือมากเกิน[1] แนวปฏิบัติปกติของ ECT เกี่ยวข้องกับการบริหารหลายครั้ง ตรงแบบให้สองหรือสามครั้งต่อสัปดาห์กระทั่งผู้ป่วยไม่มีอาการทรมานอีก จิตประสาทแพทย์ชาวอิตาลี อูโก แชร์เลตติและลูซิโอ บีนี เป็นผู้ริเริ่มใน ค.ศ. 1938 และได้รับความนิยมเป็นรูปแบบการรักษาในบรรดาจิตแพทย์ในคริสต์ทศวรรษ 1940 และ 1950[2][3]ในบันเทิงคดีตะวันตก มักเล่ากระบวนการดังกล่าวว่าเจ็บปวด แต่ในประเทศตะวันตก จะให้ ECT ภายใต้ยาระงับความรู้สึกกับยาคลายกล้ามเนื้อ[4]ราว 70% ของผู้ป่วย ECT เป็นหญิง อาจเป็นเพราะหญิงมีความเสี่ยงซึมเศร้าเป็นสองเท่าของชาย[5][6][7] แม้มีการวิจัยปริมาณมาก แต่กลไกฤทธิ์ที่แน่ชัดของ ECT ยังยากจะอธิบาย และ ECT ที่สำเร็จปกติจะตามด้วยการรักษาด้วยยาเสมอ การให้ (ในสหราชอาณาจักร) มักให้สองข้าง ซึ่งกระแสไฟฟ้าจะผ่านข้ามสมองทั้งก้อน วิธีนี้ดูเหมือนมีประสิทธิภาพสูงกว่า แต่มีความเสี่ยงความจำเสื่อมเพิ่มขึ้นด้วย ส่วนการให้ข้างเดียว จะมีประสิทธิภาพน้อยกว่า แต่มีความเสี่ยงความจำเสื่อมน้อยกว่า[8][9] องค์การอนามัยโลกใน ค.ศ. 2005 แนะนำว่า วิธีดังกล่าวควรใช้เมื่อมีคำยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษรของผู้ป่วยหรือผู้แทน โดยมียาระงับความรู้สึกและยาคล้ายกล้ามเนื้อเพียงพอ และห้ามใช้กับเด็ก[10] จิตแพทย์และวิชาชีพสุขภาพจิตอื่นเห็นต่างกันว่าควรใช้ ECT เมื่อใดและควรใช้เป็นการรักษาขั้นแรกหรือไม่ หรือ ECT ควรสงวนไว้กับผู้ป่วยที่ไม่สนองต่อการรักษาแบบอื่น เช่น ยาและจิตบำบัด[11] ECT ถูกมองว่าเป็นหนึ่งในทางเลือกการรักษาที่อันตรายน้อยที่สุดซึ่งมีอยู่สำหรับหญิงมีครรภ์ซึ่งซึมเศร้ารุนแรง[12]การรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้ามีความแตกต่างในการใช้สามทาง คือ การวางขั้วไฟฟ้า ความถี่ของการรักษาและรูปคลื่นไฟฟ้าของสิ่งเร้า การใช้ทั้งสามรูปแบบเหล่านี้สามารถต่างกันได้มากทั้งผลข้างเคียงร้าย และการทุเลาของอาการ หลังการรักษา ปกติการรักษาด้วยยาจะดำเนินต่อ และผู้ป่วยบางคนได้รับ ECT เรื่อย ๆ[1]