การรู้เอง หรือ
อัชฌัตติกญาณ [2](
อังกฤษ: intuition)เป็นปรากฏการณ์ของใจ เป็นความสามารถในการได้
ความรู้ โดยไม่ต้องอาศัย
การอนุมานหรือการคิดโดยเหตุผล
[3]คำภาษาอังกฤษว่า
intuition มาจาก
คำกริยาภาษาละตินว่า intueri ซึ่งแปลว่า "พิจารณา" หรือมาจากคำอังกฤษ
สมัยกลางว่า "intuit" ซึ่งแปลว่า "พิจารณา, สังเกตอย่างพินิจพิเคราะห์"
[4][5]มีการตีความหมายของคำต่าง ๆ กัน เริ่มตั้งแต่ เป็นความเข้าใจแบบชั่วแวบเกี่ยวกับความรู้
[6]จนถึง เป็นเพียงหน้าที่อย่างหนึ่งของใจแต่ว่า เป็นกระบวนการรับรู้ที่ผู้รู้จะไม่สามารถเข้าถึงได้ว่า ทำไมจึงเกิดขึ้น หรือว่า เกิดขึ้นได้อย่างไร ที่ไม่เหมือนกับความคิดโดยเหตุผลการรู้เองเป็นประเด็นอภิปรายในศาสตร์ต่าง ๆ ตั้งแต่
ปรัชญาโบราณไปจนถึง
จิตวิทยาปัจจุบัน เป็นประเด็นความสนใจใน
ศาสนา (รวมทั้ง
ฮินดู พุทธ และ
อิสลาม) ใน
คุยหลัทธิ และใน
วรรณกรรมต่าง ๆ
[7]และมักจะเข้าใจผิดหรือตีความผิดว่า เป็น
สัญชาตญาณ เป็น
ความจริง เป็น
ความเชื่อ เป็น
ความหมายของชีวิต หรือเรื่องอื่น ๆและมักจะนิยมสัมพันธ์
สมองซีกขวากับกระบวนการรู้เองต่าง ๆ เช่น
อารมณ์ศิลป์และ
ความคิดสร้างสรรค์แบบอื่น ๆ
[8][9][10]มีนักวิทยาศาสตร์ที่คิดว่า การรู้เองสัมพันธ์กับความก้าวหน้าและการค้นพบใหม่ ๆ ทางวิทยาศาสตร์
[11]มีการตั้งชื่อยอดเขาใน
หมู่เกาะเซาท์เชตแลนด์ (South Shetland Islands) ใน
ทวีปแอนตาร์กติกา ว่า Intuition Peak เพื่อยกย่องบทบาทของการรู้เองทางวิทยาศาสตร์ (scientific intuition) ในความก้าวหน้าของความรู้ในหมู่มนุษย์
[12]