คำอธิบาย ของ ข้อตั้ง

ในตรรกศาสตร์ การอ้างเหตุผล (argument) ต้องการเซตของประโยคบอกเล่า (อย่างน้อย) สองประโยค (หรือ "ประพจน์") เรียกว่า "ข้อตั้ง" พร้อม ๆ กับประโยคบอกเล่า (categorical proposition) อีกประโยค (หรือ "ประพจน์") เรียกว่าข้อสรุป โครงสร้างของข้อตั้งสองข้อและข้อสรุปหนึ่งข้อนี้ก่อโครงสร้างของการอ้างเหตุผลพื้นฐาน การอ้างเหตุผลที่ซับซ้อนกว่านี้สามารถใช้ลำดับของกฏต่าง ๆ เพื่อเชื่อมต่อข้อตั้งหลายข้อเข้ากับข้อสรุปข้อเดียว หรือเพื่ออนุพันธ์ข้อสรุปจำนวนหนึ่งจากข้อตั้งข้อ ๆ เดิม ซึ่งก็ปฏิบัติเสมือนเป็นข้อตั้งของข้อสรุปต่อมาเพิ่มเติม ตัวอย่างของนี่เช่นการใช้กฏของการอนุมานที่พบเจออยู่ในตรรกศาสตร์เชิงสัญลักษณ์

แอริสตอเติลถือว่าการอ้างเหตุผลเชิงตรรกะใด ๆ สามารถลดรูปจนเหลือข้อตั้งสองข้อและข้อสรุปหนึ่งข้อ[2] ข้อตั้งบางครั้งถูกละไว้บางครั้ง ในกรณีนั้นจะเรียกว่าข้อตั้งที่หายไป ตัวอย่างเช่น:

โสกราตีสเป็นมัตตัยเพราะทุกมนุษย์เป็นมัตตัย

มันชัดเจนว่าการกล่าวอ้างที่เข้าใจกันโดยปริยายคือที่โสกราตีสเป็นมนุษย์ การให้เหตุผลฉบับเต็บจึงเป็นดังว่า:

เพราะทุกมนุษย์เป็นมัตตัยและโสกราตัสเป็นมนุษย์ โสกราตีสเป็นมัตตัย

ในตัวอย่างนี้ อนุประโยค (clause (logic)) อิสระที่อยู่ก่อนเว้นวรรค (คือ "ทุกมนุษย์เป็นมัตตัย" และ "โสกราตีสเป็นมนุษย์") เป็นข้อตั้ง ในขณะที่ "โสกราตีสเป็นมัตตัย" เป็นข้อสรุป

การพิสูจน์ข้อสรุปนี้ขึ้นอยู่กับทั้งความจริงของข้อตั้ง และความสมเหตุสมผล (validity (logic)) ของการอ้างเหตุผล นอกจากนั้น เราต้องการข้อมูลเกี่ยวกับความหมายของข้อตั้งเพิ่มเติมเพื่อพิจารณาว่าความหมายเต็มของข้อสรุปตรงกับ [ข้อสรุปที่ได้มา] ไหม (Instead, further information is required over and above the meaning of the premise to determine if the full meaning of the conclusion coincides with what is [the conclusion].)[3]

สำหรับยุคลิด ข้อตั้งเป็นตัวประกอบสองในสามประพจน์ในตรรกบท (syllogism) โดยประพจน์ที่สามคือข้อสรุป[4] ประพจน์แบบจัดกลุ่มเหล่านี้ประกอบด้วยสามพจน์: ประธานและภาคแสดงของข้อสรุปและพจน์ที่อยู่ตรงกลาง ประธานของข้อสรุปจะเรียกว่าพจน์รองในขณะที่ภาคแสดงเป็นพจน์หลัก ข้อตั้งที่ประกอบด้วยพจน์กลางและพจน์หลักเรียกว่าข้อตั้งหลัก และข้อตั้งที่ประกอบด้วยพจน์กลางและพจน์รองเรียกว่าข้อตั้งรอง[5] ในกรณีของการอ้างเหตุผลก่อนหน้านี้ พจน์หลักคือโสกราตีส พจน์รองคือ(เป็น)มัตตัย และพจน์กลางคือ(เป็น/ทุก)มนุษย์

ข้อตั้งก็สามารถเป็นคำบ่งชี้ถ้าข้อความได้ถูกรวมเป็นการอ้างเหตุผลเชิงตรรกะ และคำจำพวกนี้ปฏิบัติหน้าที่ชี้บทบาทของข้อความข้อหนึ่งหรือมากกว่า[6] มันจะบ่งชี้ว่าข้อความนั้นที่มันอยู่ข้างในเป็นข้อตั้ง[6]