ในทางศาสนาพุทธ ถือว่าคนธรรพ์เป็นเทพชั้นจาตุมหาราชิกาจำพวกหนึ่ง

• คนธรรพ์ชั้นสูงอาศัยบนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา เช่น ปัญจสิขเทพบุตร เป็นบริวารของท้าวธตรฐ มีหน้าที่บรรเลงดนตรี ร้องระบำรำฟ้อน ในสวรรค์
• คนธรรพ์ชั้นกลางอาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์ บ้างมีวิมานอยู่บนอากาศ อยู่บนต้นไม้
• คนธรรพ์ชั้นล่างอาศัยบนโลกมนุษย์ โดยสถิตอยู่ภายในส่วนต่าง ๆ ของต้นไม้ที่มีกลิ่นหอม แม้ต้นไม้นั้นจะถูกโค่นลงแล้ว คนธรรพ์ก็ยังสิงสถิตภายในไม้นั้นได้ เช่น นางไม้ นางตานี แม่ย่านาง เป็นต้น[1]

คนธรรพ์ทั้งหมดเป็นบริวารของท้าวธตรฐผู้เป็นโลกบาลประจำทิศตะวันออก