คลองชุมพร เป็นลำน้ำที่เกิดจากเทือกเขาในตำบลปากจั่น อำเภอกระบุรี จังหวัดระนอง ไหลไปทางตะวันออกถึงบ้านดอนสมอ แล้วไหลผ่านตำบลวังไผ่ บ้านขุนกระทิง ตำบลตากแดด อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร ไหลออกทะเลบริเวณตอนเหนือของอ่าวสวี ที่ตำบลทุ่งคา อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร มีความยาว 50 กิโลเมตร[1]บริเวณปากคลองชุมพรพบพันธุ์ไม้จำพวกลำแพน แสมขาว มีโกงกางใบเล็ก โกงกางใบใหญ่ อยู่บ้างประปราย พันธุ์ไม้ที่พบบนฝั่งเป็นพวกตาตุ่มทะเล ตะบูนขาว หงอนไก่ทะเล ปอทะเล ถั่วขาว หญ้าแปลงหมู และสำมะงา พบนกอย่างน้อย 99 ชนิด เช่น นกยางทะเล นกยางเขียว นกยางไฟธรรมดา นกโกงกางหัวโต นกกระเต็นน้อยธรรมดา นกระสานวล นกกระสาแดง และเหยี่ยวฮอบบี้ เป็นต้น[2]แต่เดิมนั้นมีเมืองเดิมชุมพรตั้งอยู่ทางฝั่งขวาของคลองชุมพร ซึ่งมีต้นไม้ชนิดหนึ่งที่เรียกกันว่า "มะเดื่อชุมพร" ขึ้นอยู่ทั่วไปเดิมคลองนี้ยังไม่มีชื่อภายหลังจึงถูกตั้งชื่อว่าคลองชุมพรตามชื่อต้นไม้[3]แหล่งโบราณคดีบริเวณลุ่มน้ำคลองชุมพร ได้แก่ วัดเขาปูน วัดบ้านนา วัดพระขวาง และแหล่งโบราณคดีถ้ำสนุกสุขารมย์ เป็นต้น[4]