คลองสาทร (
อักษรโรมัน: Khlong Sathon;
อังกฤษ: Sathon Canal) เป็น
คลองสายหนึ่งในกรุงเทพมหานคร อยู่ในเขตพื้นที่
เขตสาทร ใจกลางกรุงเทพมหานคร มีประวัติเกิดขึ้นมาพร้อม ๆ กับ
ถนนสาทร ในปี พ.ศ. 2438 ในรัชสมัย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อกิจการค้าข้าวของประเทศไทยเจริญรุ่งเรืองมาก มีพ่อค้าชาวจีนและชาวตะวันตกเข้ามาค้าขายมากขึ้น แต่การคมนาคมการขนส่งมีความยากลำบาก ทางรัฐบาลต้องการพัฒนาที่ดินและขุดคลองเป็นจำนวนมาก จึงเชิญชวนเอกชนทำการขุดคลอง โดยจะยกสิทธิ์ในที่ดินสองฟากคลองเป็นการตอบแทน ต่อมาเจ้าสัวยม หรือเจ๊สัวยม คหบดีชาวจีน ได้ร่วมกันจัดตั้ง บริษัทขุดคลองและคูนาสยาม จ้างกรรมกรจีนทำการขุดคลองขนาดใหญ่จาก
แม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออก ไปบรรจบกับคลองถนนตรง (คลองวัดหัวลำโพง) ซึ่งคลองที่ขุดขึ้นใหม่นั้น นิยมเรียกกันตามชื่อผู้ที่ขุดว่า "คลองเจ้าสัวยม" ขณะที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเรียก "คลองนายยม" และได้นำดินที่ขุดคลองทำถนน ทั้ง 2 ฝั่งคลองด้วย จึงกลายเป็นถนนสาทรในที่สุด ภายหลังเจ้าสัวยมได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น หลวงสาทรราชายุตก์ ผู้คนจึงนิยมเรียกคลองขุดใหม่นี้ว่า "คลองสาทรราชายุตก์" รวมถึง "ถนนสาทรราชายุตก์" แต่ต่อมาได้เรียกเหลือเพียงสั้น ๆ ว่า "สาทร" โดยคำว่าสาทร ในระยะแรกทั้งชื่อ
เขต รวมถึงคลองและถนน สะกดด้วย
ธ ต่อมาในปี พ.ศ. 2542 จากการสืบค้นประวัติความเป็นมาของ
กรุงเทพมหานคร พบว่าสะกดผิด เนื่องจาก "สาธร" นั้นไม่มีความหมาย แต่หากสะกดด้วย
ท จะมีความหมายถึง "เอื้อเฟื้อ เอาใจใส่" กอรปกับชื่อที่ถูกต้องของหลวงสาทรราชายุตก์สะกดด้วย
ท จึงได้เสนอต่อ
กระทรวงมหาดไทย และได้มีประกาศใน
ราชกิจจานุเบกษา เปลี่ยนมาดังเช่นปัจจุบัน
[1]คลองสาทรเดิมเป็นคลองที่มีขนาดใหญ่ จนเมื่อช่วง พ.ศ. 2522–2525 ได้มีการก่อสร้าง
สะพานสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เพื่อเชื่อมต่อการจราจรจากถนนสาทรไปยังฝั่งธนบุรี จึงทำให้ต้องขยายถนนเพื่อรองรับจำนวนรถที่มาจากฝั่งธนบุรี และรองรับจำนวนรถที่จะข้ามไปยังฝั่งธนบุรีเช่นกัน ทำให้ต้องถมคลองสาทรในส่วนริมคลองทิ้งไป ส่งผลให้คลองสาทรแคบลงอย่างที่เห็นในปัจจุบันนี้