คองกามาโต (อังกฤษ: Kongamato; แปลว่า "ตัวทำลายเรือ") เป็นสัตว์ประหลาดที่กล่าวกันว่ามีรูปร่างคล้ายไดโนเสาร์ชนิดที่บินได้ จำพวก เทอโรซอ หรือ เทอราโนดอน พบในหนองน้ำทวีปแอฟริกาตอนกลางในปี ค.ศ. 1923 แฟรงก์ เอช.เมลแลนด์ นักเดินทางได้บันทึกไว้ในหนังสือบันทึกการเดินทางตนชื่อ In Witchbound Africa ถึงสัตว์ประหลาดที่บินได้ที่พบในหนองน้ำว่า เป็นสัตว์ที่ดุร้าย น่ากลัว สามารถโจมตีเรือขนาดเล็กได้ มีลำตัวสีแดง ความยาวเมื่อกางปีกเต็มที่ราว 4–7 ฟุต จากภาพสเก็ตพบว่า มีลักษณะคล้ายเทอโรซอร์ แต่ลักษณะโดยละเอียดนั้นชาวพื้นเมืองที่เล่าให้เมลแลนด์ฟังไม่มั่นใจ เพราะแทบไม่มีใครที่เห็นสัตว์ตัวนี้ใกล้ ๆ แล้วรอดกลับมาในปี ค.ศ. 1956 วิศวกรชื่อ เจ.พี.เอฟ. บราวน์ ได้เห็นสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่ง 2 ตัว ที่บินได้ในเวลาราว 18.00 น. ใกล้ทะเลสาบบังเวอูลู ประเทศแซมเบีย โดยเขาบอกว่ามันบินช้า ๆ และเงียบมาก สังเกตว่า ความยาวปีกประมาณ 3 ฟุต หรือ 1 เมตร และมีความยาวหาง 4⁄1 ฟุต หรือ 1.5 เมตร ส่วนหัวมีลักษณะแคบและคล้ายสุนัขในปีต่อมามีรายงานจากโรงพยาบาลท้องถิ่นถึงการโจมตีของนกต่อมนุษย์ บริเวณบึงบังเวอูลูเมื่อได้ถามถึงลักษณะของนกที่โจมตี ผู้ได้รับบาดเจ็บซึ่งมีแผลฉกรรจ์ที่อกได้อธิบายรูปร่างและพบว่า มีลักษณะคล้ายเทอโรซอร์อีกเช่นกัน แต่รูปสเก็ตไม่อาจจะนำออกสู่สาธารณะได้ และปัจจุบันไม่มีใครทราบว่ารูปสเก็ตนี้อยู่ที่ไหนมีการสันนิษฐานว่า สัตว์ประหลาดบินได้ที่เรียกว่า คองกามาโต นี้ อาจจะเป็นนกหาปลาขนาดใหญ่จำพวกนกกระสาที่เรียกว่า นกกระสาหน้าผากเหลือง (Ephippiorhynchus senegalensis) หรือ นกกระสาปากพลั่ว (Balaeniceps rex) ซึ่งเป็นนกขนาดใหญ่ที่มีกรามแข็งแรง และเป็นนกที่หายากมากชนิดหนึ่งของแอฟริกาปัจจุบันมีรายงานการพบเห็นสัตว์ที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน โดยไม่มีรายละเอียดมากไปกว่านี้ จากแซมเบีย, ซิมบับเว, สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก, นามิเบีย, แทนซาเนียและเคนยา