คุกเข่า (อังกฤษ: Kneeling) เป็นท่าทางพื้นฐานของมนุษย์ที่เข่าหนึ่งหรือสองข้างแตะกับพื้นและลำตัวเหยียดตรง ในบางวัฒนธรรมการคุกเข่าหมายถึงการแสดงความศรัทธาในศาสนา การขอบคุณ[1] การขอโทษหรือการเคารพบุคคล บางครั้งมีการใช้การคุกเข่าเพื่อแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ในการเรียกร้องต่อต้านความอยุติธรรม[2] และอาจใช้เป็นการลงโทษในด้านต่างๆอีกด้วย[3][4]