บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งจักรพรรดิอเล็กซานเดอร์แห่งไบแซนไทน์ (อังกฤษ: Alexander; กรีก: Αλέξανδρος) (19 กันยายน ค.ศ. 870 – 6 มิถุนายน ค.ศ. 913) บางครั้งก็ลำดับเป็นอเล็กซานเดอร์ที่ 3 พระองค์ทรงเป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิไบแซนไทน์[1]ของราชวงศ์มาซิโดเนียนผู้ทรงครองราชย์ระหว่าง ค.ศ. 912 จนถึง ค.ศ. 913 อเล็กซานเดอร์เป็นพระราชโอรสองค์ที่สามในพระจักรพรรดิบาซิลที่ 1 และจักรพรรดินียูโดเคีย อินเจรินา พระองค์ไม่ทรงมีปัญหาเหมือนกับพระเชษฐาจักรพรรดิลีโอที่ 6 เดอะไวส์ว่าผู้ใดเป็นพระราชบิดาที่แท้จริงระหว่างจักรพรรดิบาซิลและจักรพรรดิมิคาเอลที่ 3 เพราะประสูติหลายปีหลังจากที่จักรพรรดิมิคาเอลเสด็จสวรรคตไปแล้ว[2]อเล็กซานเดอร์ทรงได้รับการสวมมงกุฎให้เป็นพระจักรพรรดิร่วมกับพระราชบิดาราวปี ค.ศ. 879[3] หลังจากการเสด็จสวรรคตของพระเชษฐาจักรพรรดิลีโอเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม ค.ศ. 912 แล้วอเล็กซานเดอร์ก็เป็นพระจักรพรรดิอาวุโสเคียงข้างพระราชโอรสของลีโอ--จักรพรรดิคอนสแตนตินที่ 7 พระองค์ทรงเป็นจักรพรรดิไบแซนไทน์พระองค์แรกที่ใช้คำว่า “autocrator” (αὑτοκράτωρ πιστὸς εὑσεβὴς βασιλεὺς) บนเหรียญเพื่อเป็นการฉลองการเป็นอิสระจากการเป็นพระจักรพรรดิร่วมมาถึง 33 ปี[4] หลังจากนั้นพระองค์ก็ทรงปลดที่ปรึกษาและผู้ที่ได้รับแต่งตั้งของจักรพรรดิลีโอจนแทบหมดสิ้นรวมทั้งผู้บังคับบัญชากองทัพเรือและพระสังฆราช และพระราชมารดาของคอนสแตนตินที่ 7 ผู้ทรงส่งไปไว้ในสำนักชี[5] และทรงหันไปแต่งตั้งให้นิโคลัส มิสติคอสให้กลับมาเป็นสังฆราชอีกครั้งหลังจากที่ถูกปลดโดยลีโอเพราะไม่เห็นด้วยกับการเสกสมรสครั้งที่สี่ของพระองค์ ระหว่างรัชสมัยอันสั้นของพระองค์อเล็กซานเดอร์ก็ถูกโจมตีโดยกองทัพของอัล-มุคตาดีร์ (Al-Muqtadir) แห่งจักรวรรดิกาหลิปอับบาซียะฮ์จากตะวันออก และทรงริเริ่มสงครามกับจักรพรรดิซิเมียนที่ 1 แห่งบัลแกเรียโดยไม่ทรงส่งบรรณาการไปถวายเมื่อซิเมียนขึ้นครองราชย์ อเล็กซานเดอร์เสด็จสวรรคตหลังจากการเล่นโปโลจากความเหน็ดเหนื่อยเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน ค.ศ. 913 ตามที่อ้างกันว่าสมตามคำทำนายของพระเชษฐาที่ว่าจะทรงครองราชย์ได้เพียง 13 เดือนเท่านั้น