บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่งจักรพรรดิแซเวรุส อาแล็กซันแดร์ หรือ มาร์กุส ออเรลิอุส แซเวรุส อาแล็กซันแดร์ [1] (ละติน: Alexander Severus; ชื่อเต็ม: Marcus Aurelius Severus Alexander; 1 ตุลาคม ค.ศ. 208 – 18 มีนาคม ค.ศ. 235) แซเวรุส อาแล็กซันแดร์เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิโรมันของราชวงศ์เซเวอรัน ผู้ทรงขึ้นครองราชย์ต่อจากจักรพรรดิเอลากาบาลัสผู้ถูกลอบสังหารในปี ค.ศ. 222 จนเสด็จสวรรคตโดยการถูกลอบสังหารเช่นกันเมื่อวันที่ 18 มีนาคม ค.ศ. 235 ที่เป็นการเริ่มยุคประวัติศาสตร์โรมันที่เรียกว่ายุควิกฤติการณ์ของคริสต์ศตวรรษที่ 3 (Crisis of the Third Century) ที่ยาวนานเกือบห้าสิบปีเมื่อจักรวรรดิโรมันต้องเผชิญกับสงครามกลางเมือง, ภาวะความวุ่นวายทางเศรษฐกิจ, การปฏิวัติในบริเวณต่างๆ ในจักรวรรดิ และอันตรายจากภายนอกที่แทบจะทำให้จักรวรรดิเกือบล่มสลาย แซเวรุส อาแล็กซันแดร์ทรงเป็นทายาทผู้มีสิทธิโดยตรงของจักรพรรดิเอลากาบาลัสผู้เป็นลูกพี่ลูกน้องกัน เอลากาบาลัสและพระมารดาทรงถูกลอบสังหารและโยนร่างลงไปในแม่น้ำไทเบอร์โดยฝ่ายที่เป็นปฏิปักษ์เพราะทรงเป็นจักรพรรดิผู้ไม่ทรงเป็นที่นิยมเท่าใดนัก เอลากาบาลัสและแซเวรุส อาแล็กซันแดร์เป็นหลานของจูเลีย เมซา (Julia Maesa) ผู้มีอิทธิพลและมีอำนาจผู้ที่เป็นผู้จัดการให้เอลากาบาลัสขึ้นเป็นจักรพรรดิโดยกองทหารกอลลิคที่ 3 รัชสมัยของแซเวรุส อาแล็กซันแดร์เริ่มต้นด้วยการเป็นสมัยที่อุดมสมบูรณ์และสงบสุข ทางด้านความขัดแย้งทางการทหารในการต่อต้านการลุกฮือของจักรวรรดิซาสซานิด (Sassanid Empire) รายงานผลไม่เป็นที่ทราบแน่นอนแต่อันตรายทางด้านซาสซานิดก็ยุติลง แต่เมื่อมาถึงการรณรงค์ต่อต้านชนเจอร์มานิคในเจอร์มาเนียแซเวรุส อาแล็กซันแดร์ก็สร้างศัตรูกับกองทหารของพระองค์เองโดยการทรงพยายามหาวิธีเจรจาปรองดองและติดสินบนฝ่ายเจอร์มาเนีย กองทหารจึงสังหารพระองค์แซเวรุส อาแล็กซันแดร์ทรงเป็นจักรพรรดิองค์สุดท้ายของราชวงศ์เซเวอรัน และของประวัติศาสตร์โรมันสมัยที่เรียกว่า “จักรวรรดิโรมันสมัยแรก” (Principate)