ตโบงฆมุม[1] (เขมร: ត្បូងឃ្មុំ) เป็นจังหวัดหนึ่งใน 25 แห่งของประเทศกัมพูชา ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศ ในทางภูมิศาสตร์กายภาพคือที่ราบต่ำตอนกลางของแม่น้ำโขง มีอาณาเขตติดต่อดังนี้ (เริ่มจากทิศใต้เรียงตามเข็มนาฬิกา) จังหวัดไพรแวง จังหวัดกำปงจาม จังหวัดกระแจะ และประเทศเวียดนาม มีเมืองหลักและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือเมืองสวง ชื่อจังหวัด "ตโบงฆมุม" แปลว่า "อำพัน" ซึ่งประสมจากคำว่า "ตโบง" (ត្បូង) แปลว่า อัญมณี กับคำว่า "ฆมุม" (ឃ្មុំ) แปลว่า ผึ้งจังหวัดตโบงฆมุมก่อตั้งขึ้นตามประกาศราชกิจจานุเบกษาโดยพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2556 ตามการทูลแนะนำของรัฐบาลฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชา โดยแยกออกมาจากจังหวัดกำปงจาม ด้วยเหตุผลอย่างเห็นได้ชัดเจนในเรื่องการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการของจังหวัดขนาดใหญ่ การแยกพื้นที่บางส่วนของจังหวัดกำปงจามออกมาตั้งเป็นจังหวัดตโบงฆมุมนี้เกิดขึ้นหลังการพ่ายแพ้การเลือกตั้งเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 ของพรรคประชาชนกัมพูชาของฮุน เซน ในพื้นที่จังหวัดกำปงจาม จังหวัดบ้านเกิดของเขา[2] โดยพรรคประชาชนกัมพูชาสามารถเอาชนะได้เพียง 8 ที่นั่งจากทั้งหมด 18 ที่นั่งในสภาจังหวัด เขตการเลือกตั้งทั้ง 10 อำเภอที่ยังคงอยู่ในกำปงจามในตอนนี้ได้เทคะแนนอย่างท่วมท้นให้แก่พรรคฝ่ายตรงข้ามคือ พรรคสงเคราะห์ชาติกัมพูชา ซึ่งนำโดยสม รังสี ส่วนที่เหลือ 5 จาก 6 อำเภอซึ่งปัจจุบันอยู่ในจังหวัดตโบงฆมุม พรรคประชาชนกัมพูชาเป็นฝ่ายชนะการเลือกตั้ง[3]