แองโกล-แซกซัน (
อังกฤษ: Anglo-Saxons) หรือ
อังเงิลซัคเซิน (
เยอรมัน: Angelsachsen) เป็นคำที่ใช้เรียกชนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ทางใต้และตะวันออกของ
สหราชอาณาจักรระหว่างต้นคริสต์ศตวรรษที่ 5 จนกระทั่งถึง
การรุกรานของนอร์มัน ในปี ค.ศ. 1066
[1] ปัจจุบันคำว่า "แองโกล-แซกซัน" มีความหมายรวมถึงชนพื้นเมือง
ชาวบริตันโบราณที่รับเอาบางส่วนของวัฒนธรรม และภาษาของพวกแองโกล-แซกซันมาใช้
นักบุญบีดนักบวชนิกาย
เบ็นเนดิคตินกล่าวว่าแองโกล-แซกซันสืบเชื้อสายมาจากชนเผ่า
เจอร์แมนิก,
แองเกิล (Angles) และ
จูต และ
ชาวแซกซัน ซึ่งเดิมมาจาก
คาบสมุทรจัตแลนด์และบริเวณนีเดอร์ซัคเซินใน
ประเทศเยอรมนีปัจจุบัน. ชาวแองเกิลอาจจะมาจาก
อังเงิลน์หรือแองเกลียทางเหนือสุดของประเทศเยอรมนีติดกับ
ประเทศเดนมาร์ก บีดกล่าวต่อไปว่าชาวแองโกล-แซกซันละทิ้งดินแดนเดิมไว้ให้ว่างเปล่าแล้วมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่อังกฤษ
[2] ทั้งภาษาพูดของชาวแองโกล-แซกซันก็มีความเกึ่ยวข้องใกล้ชิดกับตระกูลภาษาเยอรมันท้องถิ่น. ชาวแองโกล-แซกซันเรียกตนเองว่า "Englisc" (อิงกลิสก์) ซึ่งเพี้ยนมาเป็นคำว่า "English" (อิงกลิช)การรวมตัวของชนแองโกล-แซกซันอาจจะเกิดขึ้นในสมัยของ
พระเจ้าออฟฟาแห่งเมอร์เซีย ผู้ครองราชย์ระหว่างปี ค.ศ. 755 ถึงปี ค.ศ. 759 หรือในสมัยของ
สมเด็จพระเจ้าอัลเฟรดมหาราชผู้ทรงราชย์ระหว่างปี ค.ศ. 871 ถึงปี ค.ศ. 899 และผู้สือเชื้อสายต่อจากพระองค์ การรวมตัวของราชอาณาจักรแองโกล-แซกซันที่กลายมาเป็น
อังกฤษเกิดขึ้นในสมัยของ
พระเจ้าแอเทลสแตนแห่งอังกฤษ ผู้ครองราชย์ระหว่างปี ค.ศ. 924 ถึงปี ค.ศ. 939. ภัยคุกคามจากการบุกรุกของ
ชาวเดนมาร์ก, ซึ่งเข้ารุกรานและยึดครองพื้นที่ทางตะวันออกของเกาะอังกฤษ, ทำให้ชาวแองโกล-แซกซันที่แต่เดิมอยู่กันกระจัดกระจาย หันมารวมตัวกันเพื่อต่อสู้ผู้รุกราน อันเป็นจุดกำเนิดของอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมร่วมกันของชาวแองโกล-แซกซัน. ลักษณะพิเศษของวัฒนธรรมแองโกล-แซกซัน คือความสัมพันธ์ที่เข้มแข็งระหว่างเผ่า และกับเจ้าผู้ปกครอง (lordship). พวกชนชั้นเจ้านายจะประกาศตนเป็นกษัตริย์เพื่อก่อตั้งเมือง หรือ "เบอร์ซ" (
อังกฤษ: Burh). ความเกี่ยวดองกันในลักษณะเครือญาติ (kin) ที่ขยายออกเป็นวงกว้างนี้ ยังคงมีสืบเนื่องมาจนปัจจุบัน และปรากฏให้เห็นได้จากข้อมูลทางพันธุกรรมของชาวอังกฤษที่อาศัยอยู่ตามภูมิภาคต่างๆ