ชิริโตริ (
ญี่ปุ่น: しりとり
โรมาจิ:
Shiritori) เป็นเกมคำ
ภาษาญี่ปุ่นที่ผู้เล่นจะต้องพูดคำศัพท์ที่ขึ้นต้นด้วย
คานะตัวสุดท้ายของคำที่ผู้เล่นคนก่อนหน้าพูดออกมา คำศัพท์ดังกล่าวจะสะกดด้วย
ฮิรางานะ คาตากานะ หรือ
คันจิก็ได้ ชื่อเกม "ชิริโตริ" มีความหมายตรงตัวว่า "เอาส่วนท้าย"
[1]กติกาเกมชิริโตริอาจจะดัดแปลงได้ตามแต่ผู้เล่นจะตกลงกัน แต่โดยทั่วไปแล้วจะอนุญาตให้ใช้
คำนามเท่านั้น ห้ามใช้คำที่เคยใช้ไปแล้วจนกว่าจะจบเกม ผู้เล่นที่พูดคำที่ลงท้ายด้วยตัว
อึง (ฮิรางานะ ん หรือคาตากานะ ン) จะถูกปรับแพ้เนื่องจากในภาษาญี่ปุ่นไม่มีคำที่ขึ้นต้นด้วยอักษรตัวนี้ คำนามประสมที่เกิดจากคำสองคำที่เชื่อมกันด้วยคำช่วย の สามารถใช้ได้ถ้าคำนั้นเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป เช่น 男の子 (เด็กผู้ชาย) ซึ่งมาจาก 男 (เพศชาย) ประสมกับ 子 (เด็ก)
[2] บางกติกาจะกำหนดให้ต้องเริ่มเกมด้วยคำว่า "ชิริโตริ"
[1] แต่ไม่จำเป็นเสมอไป เช่นเกมในภาพที่แสดงซึ่งเริ่มเกมด้วยคำว่า おにぎり หรือข้าวปั้น
โอนิงิริ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม เนื่องจาก
ระบบการเขียนภาษาญี่ปุ่นมีการควบเสียงตัวอักษร
ยะ ยุ และ
โยะรวมกับตัวอักษรที่ประสมเสียงอิ โดยตัวอักษรยะ ยุ หรือโยะดังกล่าวจะถูกย่อลงเป็นตัวเล็กที่เรียกว่า
โยอง มีการใช้เครื่องหมาย
ดากูเต็งหรือ
ฮันดากูเต็งเพื่อเปลี่ยนเสียงตัวพยัญชนะ และมีการใช้เครื่องหมาย
โชอมปุเพื่อยืดเสียงสระเป็นเสียงยาวในคำยืมจากภาษาอื่น การตีความ "ตัวสุดท้าย" หรือ "พยางค์สุดท้าย" ในกรณีดังกล่าวอาจจะกำกวมและทำให้สับสน บางครั้งจึงต้องตกลงกันว่าจะอนุโลมแบบใดได้บ้าง
[1]เนื่องจากชิริโตริเป็นเกมที่เล่นง่าย ไม่ต้องใช้อุปกรณ์อะไร จึงเป็นที่นิยมอย่างมากในบรรดาผู้ที่รู้ภาษาญี่ปุ่น บางครั้งสื่อบันเทิงภาษาญี่ปุ่นเช่น
อนิเมะก็มักจะมีฉากที่ตัวละครเล่นชิริโตริกันเพื่อฆ่าเวลา มุกตลกที่มักพบได้บ่อยได้แก่การที่ตัวละครเผลอหรือจงใจใช้คำที่ลงท้ายด้วยตัวอึง
[3]