ซิโซมัยซิน หรือ แบคโตซีซ หรือ เอนซามัยซิน (อังกฤษ: Sisomicin หรือ bactoCeaze หรือ Ensamycin) เป็นยาปฏิชีวนะในกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ที่ได้จากการหมักของเชื้อแบคทีเรียสกุล Micromonospora[1] จัดเป็นยากลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ชนิดใหม่ที่ออกฤทธิ์กว้าง และมีโครงสร้างที่คล้ายคลึงกันกับเจนตามัยซินเป็นที่คาดการณ์กันว่าซิโซมัยซินนั้นเป็นยากลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ที่ออกฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียแกรมบวก[2] เช่นเดียวกับยาอื่นในกลุ่มนี้ ซิโซมัยซินนั้นมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียในห้องปฏิบัติการ โดยความเข้มข้นของซิโซมัยซินที่ฆ่าเชื้อแบทีเรียได้ร้อยละ 90 (MBC) นั้นมีค่าเท่ากันหรือใกล้เคียงกันกับความเข้มข้นต้ำสุดที่ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียได้ในห้องปฏิบัติการ (MIC).[3] ยิ่งไปกว่านั้น เชื้อแบคทีเรีย Pseudomonas aeruginosa ที่แยกได้จากห้องปฏิบัติการส่วนใหญ่ยังตอบสนองต่อซิโซมัยซินได้ดี การดื้อต่อยาซิโซมัยซินของแบคทีเรียนั้นอาจเป็นผลมาจากทั้งโดยการสร้างเอนไซม์หรือด้วยกลไกที่ไม่ใช่เอนไซม์ ทั้งนี้ ซิโซมัยซินสามารถถูกทำให้หมดฤทธิ์ได้โดยเอนไซม์เดียวกันที่ทำให้เจนตามัยซินหมดฤทธิ์ อย่างไรก็ตาม เชื้อแบคทีเรียส่วนใหญ่ที่ดื้อต่อเจนตามัยซินนั้นยังคงตอบสนองต่อซิโซมัยซินได้ดี ทั้งนี้เป็นผลเนื่องจากกลไกการดื้อต่อเจนตามัยซินของแบคทีเรียเหล่านั้นเป็นกลไกที่ไม่เกี่ยวเนื่องกับการสร้างเอนไซม์ออกมาเปลี่ยนแปลงตัวยา[4]การศึกษาบางการศึกษาพบว่าซิโซมัยซินนั้นมีประสิทธิภาพในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียที่ล้มเหลวจากการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะอื่นหรือผลการเพาะเชื้อในห้องปฏิบัติการพบว่าเชื้อสาเหตุนั้นดื้อต่อยากลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ชนิดอื่น[5][6]