ซีรากูซา (อิตาลี: Siracusa ออกเสียง: [siraˈkuːza] ( ฟังเสียง); ซิซิลี: Sarausa; ละติน: Syracusæ; กรีกโบราณ: Συρακοῦσαι Syrakoúsai)[2] เป็นเมืองประวัติศาสตร์ในแคว้นปกครองตนเองซิซิลี ในทะเลไอโอเนียน เป็นเมืองหลวงของจังหวัดซีรากูซา ประเทศอิตาลี เป็นเมืองที่เต็มไปด้วยประวัติศาสตร์กรีกโบราณทั้งด้านวัฒนธรรม สถาปัตยกรรม มีซากปรักหักพังของวิหารและโรงละครกรีกประมาณ 500 ปีก่อนคริสต์ศักราช บางส่วนของกำแพงเมืองและป้อมปราการ ทวิอัฒจันทร์ของโรมัน และสุสานใต้ดินหลายแห่ง เป็นสถานที่เกิดของอาร์คิมิดีส นักคณิตศาสตร์และวิศวกรชาวกรีก[3] เป็นเมืองเก่าแก่อายุ 2,700 ปี มีบทบาทสำคัญในยุคโบราณ หนึ่งในมหาอำนาจในโลกแห่งเมดิเตอร์เรเนียนเมืองนี้ก่อตั้งขึ้นโดยชาวอาณานิคมโครินเทียน ต่อมาเป็นเมืองใหญ่ที่สุดและสำคัญมาก ได้ขยายอิทธิพลไปทั่วทั้งเกาะและตอนใต้ของอิตาลี ชาวไบแซนไทน์เข้าครอบครองใน ค.ศ. 535 และสถาปนาเป็นเมืองหลวงของซิซิลี เมืองนี้หมดความสำคัญลงในสมัยกลาง ในยุคปัจจุบัน เมืองได้รับลงทะเบียนเป็นมรดกโลกจากยูเนสโกร่วมกับเนโกรโปลิสแห่งปันตาลีกา บริเวณใจกลางของเมืองมีประชากรราว 125,000 คน